Bức tượng vàng của Donald Trump: sự lên ngôi của chủ nghĩa dân túy và cuộc khủng hoảng của nền dân chủ Mỹ!

 

Trong một hội nghị bàn về tương lai của phong trào bảo thủ Mỹ, diễn ra ở Florida hôm 27/02, Ban Tổ chức đã dựng lên một bức tượng vàng khắc họa cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bức tượng mô tả Trump trong một diện mạo khá kì cục: trên diện áo vest, dưới mặc quần đùi in cờ Mỹ và đi dép tông, tay cầm chiếc đũa thần, và toàn thân thấp lùn như một nhân vật trong tranh biếm họa. Trong khi những người dự hội nghị đua nhau chụp ảnh với bức tượng và bày tỏ sự trung thành với ông Trump, những người hoài nghi đã chế ảnh giễu nhại bức tượng, và coi thái độ sùng kính này như một trò cười. 

Chẳng hạn, meme này mô tả sư biến thái của phong trào bảo thủ Mỹ, khi họ chuyển từ việc tôn thờ chúa Jesus sang tôn thờ bức tượng vàng của Donald Trump - chẳng khác gì những người Do Thái đi theo Moses bỏ thờ Chúa để thờ tượng bò vàng, vì thế vi phạm điều răn “không thờ ngẫu tượng”:

Thực vậy, tệ sùng bái cá nhân đã chi phối không khí của sự kiện vừa nêu, đến nỗi Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) phải giật title rằng “Trump là thần tượng thống lĩnh hội nghị của những người bảo thủ”. Sự sùng bái này hé lộ một làn sóng dân túy chưa hạ nhiệt, vì đang được duy trì bằng cả thái độ của Trump, của những đảng viên Cộng hòa, lẫn của bộ phận quần chúng tôn thờ Trump như một ông thánh.

Về phía Trump, cựu luật sư riêng Michael Cohen vừa trả lời báo chí rằng Trump tin "ông ấy là Chúa" sau khi được dựng tượng vàng tại hội nghị. Cohen nói:"Ông ấy thực sự thích thú với tiếng hò reo từ đám đông. Điều ấy thậm chí trở nên thú vị hơn với bức tượng vàng Donald Trump. Giờ đây ông ấy thực sự nghĩ mình là Chúa khi mọi người xếp hàng dài để chụp ảnh với bức tượng".

Thái độ vĩ cuồng của Trump cũng được tiếp sức bởi các đảng viên Cộng hòa trung thành với ông. Theo lời VOA, “tại hội nghị, các diễn giả tiếp tục tung ra những thông tin sai lạc và thuyết âm mưu về cuộc bầu cử năm 2020, với các Ban Hội luận truyền bá những tuyên bố sai trái về gian lận cử tri”, dù những tuyên bố này “vốn đã bị các tòa án, quan chức bầu cử cấp bang và chính quyền Trump bác bỏ”. Những đảng viên trung thành với Trump cho rằng họ cần Trump để lôi kéo đám đông, nhằm thắng các cuộc bầu cử sắp tới. Chẳng hạn, trong khi một số lãnh đạo của đảng Cộng hòa lo rằng ông Trump sẽ làm suy yếu tương lai chính trị của đảng nếu ông và các thuyết âm mưu của ông tiếp tục thống trị nền chính trị phong trào bảo thủ, thì Thượng nghị sĩ Rick Scott của Florida nói tại hội nghị như sau:

“Chúng ta sẽ không chiến thắng trong tương lai bằng cách cố gắng quay trở lại vị thế ngày xưa của Đảng Cộng hòa. Nếu chúng ta làm vậy, chúng ta sẽ đánh mất cơ sở ủng hộ là tầng lớp lao động mà Tổng thống Trump đã thổi lửa nhiệt tình. Chúng ta sẽ thất bại trong các cuộc bầu cử trên khắp cả nước.”

Các nhóm quần chúng thờ Trump cũng không phụ sự kỳ vọng của các đảng viên Cộng hòa. Đơn cử, một số con nhang người Việt thậm chí đã tôn Trump lên làm “vua”, và đòi đưa “vua” trở lại, mà không thèm quan tâm đến hiệu lực của cuộc bầu cử dân chủ hồi tháng 11 năm ngoài:

Xu hướng dân túy mà Donald Trump đại diện dường như đang tiết lộ một cuộc khủng hoảng của nền dân chủ Mỹ. Tại đó, tệ sùng bái cá nhân lấn át tinh thần thượng tôn Hiến pháp, nhu cầu thắng cử lấn át sự trung thực. Dường như khủng hoảng đã bắt rễ trong những điểm yếu chưa được khắc phục của mô hình dân chủ tư sản – như việc các nhóm lợi ích chi phối kết quả bầu cử bằng tiền quảng cáo chính trị, hoặc việc những kẻ độc tài có thể thắng cử bằng cách kích động đám đông. Nếu đảng Dân chủ chỉ tập trung phục hồi trật tự toàn cầu của Mỹ (thứ phục vụ lợi ích của các tập đoàn tư bản thay vì lợi ích của người lao động), họ sẽ không thể chấm dứt xu hướng dân túy của Trump, và giữ cuộc khủng hoảng hiện nay trong tình trạng chưa có lối thoát.

Nguyễn Biên Cương