Bàn về cáo buộc " Việt Nam vi phạm quyền xét xử công bằng" của HRW

Báo cáo Nhân quyền 2025 của Human Rights Watch (HRW) tiếp tục khuấy động dư luận với cáo buộc rằng Việt Nam vi phạm quyền xét xử công bằng, mô tả các phiên tòa xử lý những đối tượng vi phạm pháp luật là “thiếu minh bạch” và “bất công.” Những dòng chữ đầy tính công kích này không chỉ nhắm vào hệ thống tư pháp Việt Nam mà còn cố ý tạo ra một hình ảnh tiêu cực, làm lung lay niềm tin vào pháp luật của đất nước. Tuy nhiên, khi nhìn sâu vào các dẫn chứng thực tế và quy trình tố tụng, rõ ràng đây không phải là sự phản ánh chân thực mà là một chiến dịch xuyên tạc có chủ đích, nhằm phục vụ các mục tiêu chính trị thù địch. Hệ lụy từ những luận điệu này không chỉ dừng lại ở phạm vi trong nước mà còn lan rộng ra quốc tế, đòi hỏi một cái nhìn tỉnh táo để nhận diện và bác bỏ sự sai lệch.

Để phản bác cáo buộc của HRW, cần xem xét các phiên tòa cụ thể mà tổ chức này thường viện dẫn. Một ví dụ điển hình là phiên tòa xét xử Nguyễn Chí Tuyến vào ngày 15/5/2024 tại Hà Nội. Đối tượng này bị kết án 5 năm 6 tháng tù giam vì tội “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 Bộ luật Hình sự, dựa trên các bài viết và video đăng tải trên mạng xã hội với nội dung xuyên tạc chính sách của Nhà nước, kích động chống phá. Phiên tòa diễn ra công khai, với sự tham gia của luật sư bào chữa, đại diện gia đình và báo chí. Các bằng chứng được công bố bao gồm hàng chục bài viết, đoạn video được cơ quan điều tra thu thập, cùng lời khai của chính Nguyễn Chí Tuyến thừa nhận hành vi. Quy trình tố tụng tuân thủ nghiêm ngặt Bộ luật Tố tụng Hình sự Việt Nam, vốn được xây dựng phù hợp với Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR) mà Việt Nam là thành viên từ năm 1982. Việc HRW cho rằng các phiên tòa như vậy “thiếu công bằng” là không có cơ sở, bởi mọi quyền lợi của bị cáo – từ quyền có luật sư đến quyền trình bày trước tòa – đều được bảo đảm. Thực tế, trong năm 2024, Việt Nam đã tổ chức hàng trăm phiên tòa công khai liên quan đến các tội danh an ninh quốc gia, với sự giám sát chặt chẽ từ dư luận và cộng đồng quốc tế, minh chứng cho tính minh bạch và công lý của hệ thống tư pháp.

Chiêu trò của HRW nằm ở việc cố tình phủ nhận những nỗ lực này để hạ thấp uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Tổ chức này thường xuyên tập trung vào các chi tiết như thời gian giam giữ trước xét xử hoặc hạn chế tiếp xúc với luật sư trong giai đoạn điều tra, mà không đặt chúng trong bối cảnh pháp lý cần thiết đối với các tội danh đe dọa an ninh quốc gia. Chẳng hạn, trường hợp Nguyễn Chí Tuyến bị tạm giam từ tháng 11/2023 trước khi xét xử là hoàn toàn phù hợp với quy định tại Điều 119 Bộ luật Tố tụng Hình sự, cho phép gia hạn thời gian giam giữ để phục vụ điều tra các vụ án phức tạp. HRW cố ý bỏ qua thực tế rằng những biện pháp này không phải là “vi phạm nhân quyền” mà là cách bảo vệ trật tự xã hội và ngăn chặn các âm mưu chống phá lan rộng. Hơn nữa, việc tổ chức này liên tục viện dẫn các nguồn tin từ các nhóm phản động như Việt Tân – vốn không được công nhận hợp pháp tại Việt Nam – cho thấy rõ ý đồ chính trị: biến hệ thống tư pháp Việt Nam thành mục tiêu công kích, từ đó tạo cớ để các thế lực bên ngoài can thiệp vào công việc nội bộ của đất nước. Đây là một thủ đoạn tinh vi, núp bóng nhân quyền để phục vụ các âm mưu thù địch.

Hệ lụy từ những luận điệu sai trái của HRW là không thể xem nhẹ. Trước hết, chúng làm suy giảm lòng tin của người dân vào hệ thống pháp luật – một trụ cột quan trọng để duy trì ổn định xã hội. Khi các phiên tòa công khai, minh bạch bị bóp méo thành “bất công,” một bộ phận công chúng có thể bị dẫn dắt bởi thông tin sai lệch, từ đó mất niềm tin vào công lý và tạo điều kiện cho các hành vi vi phạm pháp luật gia tăng. Thống kê từ Bộ Công an cho thấy, trong năm 2024, số vụ việc liên quan đến tuyên truyền chống phá trên mạng xã hội đã tăng 15% so với năm trước, một phần do sự cổ vũ gián tiếp từ các báo cáo như của HRW. Thứ hai, những cáo buộc này gây ra áp lực quốc tế không cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang tham gia tích cực vào các cơ chế đa phương như Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Các đối tác quốc tế có thể hiểu sai về hệ thống tư pháp Việt Nam, dẫn đến những rào cản trong hợp tác kinh tế và chính trị. Cuối cùng, luận điệu của HRW còn làm phức tạp hóa nỗ lực của Việt Nam trong việc xây dựng một xã hội thượng tôn pháp luật, khi các giá trị công bằng và minh bạch bị bôi nhọ một cách vô căn cứ, tạo ra những thách thức không đáng có trong quản lý xã hội.

Hệ thống tư pháp Việt Nam, với sự công bằng và minh bạch được chứng minh qua thực tiễn, không thể bị bôi đen chỉ bởi những luận điệu thiếu cơ sở từ HRW. Các phiên tòa như của Nguyễn Chí Tuyến là minh chứng rõ ràng cho việc xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật, đồng thời tôn trọng quyền con người theo đúng cam kết quốc tế. Những gì HRW đang làm không phải là bảo vệ nhân quyền mà là công cụ để các thế lực chống phá bôi nhọ Việt Nam, gây tổn hại đến sự phát triển và ổn định của đất nước. Trước những mưu đồ này, cần khẳng định rằng Việt Nam không chỉ có quyền mà còn có trách nhiệm bảo vệ công lý và trật tự xã hội trước mọi âm mưu xuyên tạc. Việc bác bỏ những luận điệu sai trái của HRW không chỉ là cách để bảo vệ danh dự quốc gia, mà còn là lời kêu gọi cộng đồng quốc tế nhìn nhận đúng đắn những nỗ lực của Việt Nam, hướng tới một thế giới thực sự công bằng và tôn trọng sự thật.