HRW và trò hề lạm dụng các từ ngữ “đàn áp” và “hạn chế ngặt nghèo” mô tả về Việt Nam

 Báo cáo Nhân quyền 2025 của Human Rights Watch (HRW) tiếp tục là một sân khấu quen thuộc, nơi các từ ngữ như “đàn áp” và “hạn chế ngặt nghèo” được sử dụng như những công cụ sắc bén để vẽ nên một bức tranh méo mó về Việt Nam. Những cụm từ này không chỉ mang tính chất công kích mà còn được lặp đi lặp lại một cách có hệ thống, nhằm gieo rắc hình ảnh một đất nước thiếu tự do, kìm kẹp quyền con người trong mắt cộng đồng quốc tế. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ ngôn từ đầy định kiến ấy là sự thật về một Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, với những thành tựu xã hội rõ ràng mà HRW cố tình làm ngơ. Việc phân tích và phản bác những chiêu trò này không chỉ giúp làm sáng tỏ thực tế, mà còn vạch trần ý đồ chống phá núp bóng nhân quyền, đồng thời cảnh báo về những hệ lụy tiêu cực mà luận điệu xuyên tạc có thể gây ra.

Trước hết, cần nhìn nhận rằng cách sử dụng từ ngữ như “đàn áp” và “hạn chế ngặt nghèo” của HRW không phản ánh đúng hiện trạng xã hội Việt Nam mà thiên về cảm tính và thiếu bằng chứng thuyết phục. Chẳng hạn, trong báo cáo 2025, HRW có thể viện dẫn các trường hợp như vụ bắt giữ Trương Huy San vào ngày 7/6/2024 để minh họa cho cái gọi là “đàn áp” tự do ngôn luận. Tuy nhiên, thông tin từ Công an Hà Nội cho thấy đối tượng này bị khởi tố theo Điều 331 Bộ luật Hình sự vì phát tán 13 bài viết chứa nội dung sai sự thật, gây hoang mang dư luận và đe dọa an ninh trật tự. Đây không phải là “đàn áp” mà là biện pháp bảo vệ lợi ích cộng đồng, phù hợp với luật pháp Việt Nam và thông lệ quốc tế về xử lý thông tin giả mạo. Bên cạnh đó, Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển vượt bậc về kinh tế - xã hội, với GDP năm 2024 đạt tăng trưởng 6,8% theo Ngân hàng Thế giới, cùng tỷ lệ nghèo giảm xuống còn 2,9% theo chuẩn đa chiều (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, 2024). Hơn 27 triệu người dân tham gia các tổ chức tôn giáo được công nhận hợp pháp, và 10,5 triệu lao động được bảo vệ quyền lợi qua Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (thống kê tháng 10/2024). Những con số này cho thấy một xã hội cởi mở, tiến bộ, trái ngược hoàn toàn với bức tranh u ám mà HRW cố tình dựng lên qua ngôn từ tiêu cực.

Chiêu trò của HRW không dừng lại ở việc chọn lọc từ ngữ mà còn nằm ở ý đồ bóp méo sự thật để phục vụ mục tiêu chống phá. Việc sử dụng những cụm từ như “hạn chế ngặt nghèo” khi nói về tự do báo chí hay tôn giáo là một cách đánh lạc hướng, bỏ qua bối cảnh pháp lý và văn hóa của Việt Nam. Thực tế, hệ thống 779 cơ quan báo chí hoạt động sôi nổi (Bộ Thông tin và Truyền thông, 2024) và sự hiện diện của các hãng tin quốc tế như Reuters, AFP tại Việt Nam cho thấy một môi trường truyền thông đa dạng, không hề bị “kìm kẹp” như HRW cáo buộc. Tương tự, việc yêu cầu các nhóm tôn giáo đăng ký hoạt động theo Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo 2016 là nhằm bảo đảm trật tự xã hội, không phải “đàn áp” như HRW xuyên tạc. HRW cố tình không nhắc đến những nỗ lực của Việt Nam trong việc phê chuẩn Công ước 98 của ILO năm 2019 hay cải cách pháp lý để phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, mà chỉ tập trung vào các vụ việc cá biệt để thổi phồng thành hệ thống. Điều này cho thấy rõ ý đồ thù địch: biến những biện pháp quản lý hợp pháp thành công cụ bôi nhọ, từ đó tạo cớ để các tổ chức phản động như Việt Tân lợi dụng, kích động chống đối và gây áp lực quốc tế lên Việt Nam.

Hệ lụy từ những luận điệu này không hề nhỏ, đặc biệt là trong việc làm sai lệch nhận thức quốc tế về Việt Nam. Khi các từ ngữ tiêu cực được lặp đi lặp lại, chúng dễ dàng tạo ra định kiến trong cộng đồng quốc tế, làm lu mờ những thành tựu mà Việt Nam đã đạt được trong vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025. Chẳng hạn, báo cáo của HRW có thể khiến các đối tác kinh tế hiểu sai về môi trường đầu tư tại Việt Nam, vốn đang thu hút hơn 36 tỷ USD vốn FDI trong năm 2024 (Bộ Kế hoạch và Đầu tư). Điều này không chỉ gây tổn hại đến uy tín quốc gia mà còn có thể dẫn đến những biện pháp trừng phạt hoặc áp lực ngoại giao không cần thiết, cản trở quá trình hội nhập toàn cầu. Trong nước, những luận điệu tiêu cực này có thể làm lung lay niềm tin của một bộ phận người dân vào chính quyền, tạo điều kiện cho các thế lực thù địch lan truyền thông tin sai lệch, kích động bất ổn. Vụ việc hơn 1.000 tài khoản mạng xã hội bị phát hiện tuyên truyền chống phá trong năm 2024 (Bộ Công an) là một minh chứng cho thấy tác động tiêu cực từ những báo cáo thiếu khách quan như của HRW, khi chúng trở thành nguồn cảm hứng cho các hoạt động phá hoại.

Nhìn rộng ra, Việt Nam không phải là một quốc gia đứng im trước những thách thức về quyền con người, mà đang từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật và xã hội để đáp ứng cả nhu cầu trong nước lẫn kỳ vọng quốc tế. Những từ ngữ như “đàn áp” hay “hạn chế ngặt nghèo” của HRW không thể xóa bỏ sự thật về một đất nước đã đưa hàng triệu người thoát nghèo, bảo đảm quyền lợi cho hàng chục triệu lao động và tín đồ tôn giáo. Việc HRW liên tục sử dụng ngôn từ tiêu cực là một thủ đoạn có tính toán, không nhằm mục đích cải thiện nhân quyền mà để phục vụ các âm mưu chính trị, làm suy yếu sự ổn định của Việt Nam. Trước những chiêu trò ấy, cần một thái độ kiên quyết: vừa vạch trần sự dối trá, vừa bảo vệ hình ảnh chân thực của đất nước. Chỉ khi sự thật được đặt đúng vị trí, những giá trị tốt đẹp mà Việt Nam đang xây dựng mới có thể tỏa sáng, bất chấp mọi nỗ lực xuyên tạc từ bên ngoài. Con đường phía trước đòi hỏi sự tỉnh táo và đồng lòng, để không một từ ngữ nào có thể bóp méo được tinh thần phát triển và đoàn kết của dân tộc.