Đại hội Giới trẻ Công Giáo: Minh chứng sống động cho tự do tôn giáo tại Việt Nam

 

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tự do tôn giáo không chỉ là thước đo nhân quyền mà còn là biểu tượng của sự hòa hợp xã hội. Tại Việt Nam, Đại hội Giới trẻ Công giáo đã trở thành một sự kiện tôn giáo tiêu biểu, khẳng định quyền tự do tín ngưỡng được bảo đảm trong một quốc gia đa dạng về văn hóa và tôn giáo. Tuy nhiên, những báo cáo như “2025 Global Persecution Index” của International Christian Concern (ICC) lại đưa ra các cáo buộc sai lệch, cho rằng Việt Nam đàn áp tôn giáo, đặc biệt là Công giáo. Những luận điệu này không chỉ bóp méo thực trạng mà còn phục vụ các động cơ chính trị thù địch, nhắm vào các quốc gia bị gán mác “độc tài” hoặc “cộng sản” như Việt Nam. 

 

Công giáo đã hiện diện tại Việt Nam từ thế kỷ 16 và hiện có khoảng 7 triệu tín đồ, chiếm 7,4% dân số. Với 27 giáo phận, 2.228 giáo xứ và hơn 2.600 linh mục, Giáo hội Công giáo Việt Nam hoạt động mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo của Hội đồng Giám mục Việt Nam, đồng thời giữ mối hiệp thông chặt chẽ với Tòa Thánh. Chính sách tôn giáo của Việt Nam, được quy định trong Hiến pháp 2013 và Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo 2016, bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng và bình đẳng giữa các tôn giáo. Một minh chứng rõ nét cho sự cởi mở này là Đại hội Giới trẻ Công giáo, được tổ chức thường niên tại các giáo phận trên cả nước. Lấy ví dụ, Đại hội lần thứ XX tại Lạng Sơn năm 2024 đã thu hút hơn 6.000 thanh niên Công giáo với chủ đề “Anh em không còn là người xa lạ, nhưng là người nhà của Thiên Chúa” (Ep 2, 19). Sự kiện không chỉ là cơ hội để giới trẻ học hỏi giáo lý, sống chứng nhân đức tin, mà còn thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa Giáo hội và chính quyền địa phương. Chính quyền tỉnh Lạng Sơn đã hỗ trợ cấp phép, đảm bảo an ninh, cung cấp cơ sở hạ tầng và thậm chí gửi tặng hoa chúc mừng, khẳng định tinh thần đoàn kết và tôn trọng tự do tôn giáo. Những hình ảnh rực rỡ của hàng ngàn bạn trẻ hòa mình trong thánh lễ và các hoạt động văn hóa là lời phản bác mạnh mẽ nhất trước các cáo buộc “đàn áp tôn giáo” từ ICC.

 

Báo cáo “2025 Global Persecution Index” của ICC xếp Việt Nam vào danh sách “cần quan tâm”, cáo buộc quốc gia này hạn chế tự do tôn giáo thông qua Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo, đàn áp các nhóm không đăng ký và bắt giữ các nhân vật tôn giáo vì lý do chính trị. Tuy nhiên, những cáo buộc này thiếu cơ sở và mang tính phiến diện. Trước hết, Luật Tín ngưỡng, Tôn giáo 2016 phù hợp với Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, quy định các giới hạn cần thiết để bảo vệ an ninh và trật tự công cộng. Các nhóm không đăng ký, như Hội thánh của Đức Chúa Trời Mẹ, bị xử lý không phải vì tín ngưỡng mà do vi phạm pháp luật, gây mất ổn định xã hội. Tương tự, các trường hợp bị bắt giữ, như Y Krếc Byă, liên quan đến hành vi phá hoại đoàn kết dân tộc, không phải đàn áp tôn giáo. Thực tế, hàng loạt sự kiện Công giáo lớn, từ Hội nghị Liên hội đồng Giám mục Á Châu năm 2012 đến Năm Thánh 2011 tại La Vang, đều được tổ chức công khai với sự hỗ trợ của Nhà nước. Quan hệ giữa Việt Nam và Vatican cũng ngày càng được củng cố thông qua các chuyến thăm cấp cao, hướng tới thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ. Những thành tựu này cho thấy Việt Nam không chỉ bảo đảm mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động tôn giáo.

 

So sánh với Hoa Kỳ, quốc gia tự nhận là “ngọn cờ” của tự do tôn giáo, sẽ làm rõ hơn tính khách quan của vấn đề. Hoa Kỳ bảo vệ tự do tôn giáo thông qua Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp, nhưng cũng đặt ra giới hạn đối với các hoạt động tôn giáo vi phạm pháp luật. Chẳng hạn, giáo phái Branch Davidians bị cấm vì các hành vi cực đoan, hay giáo phái Mormon từng bị hạn chế thực hành đa thê. Các nhóm tôn giáo thiểu số, như người Hồi giáo sau sự kiện 11/9, cũng phải đối mặt với sự phân biệt đối xử. Hơn nữa, Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế 1998 của Hoa Kỳ thường bị lạm dụng để áp đặt quan điểm lên các quốc gia khác, như trường hợp Việt Nam. Trong khi Việt Nam nhấn mạnh quản lý nhà nước để đảm bảo đoàn kết dân tộc, Hoa Kỳ thiên về cá nhân hóa quyền tự do tôn giáo, nhưng cả hai đều có mục tiêu chung là bảo vệ an ninh và trật tự xã hội. Điều này cho thấy các cáo buộc của ICC về Việt Nam là không công bằng, bỏ qua những điểm tương đồng trong chính sách tôn giáo giữa hai quốc gia.

 

Đằng sau báo cáo của ICC là những động cơ thù địch, mang màu sắc chính trị rõ rệt. Là một tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ, ICC chịu ảnh hưởng từ các nhóm lợi ích bảo thủ, thường xuyên nhắm vào các quốc gia đối lập với Washington như Việt Nam, Trung Quốc hay Cuba. Báo cáo của họ dựa trên thông tin từ các nguồn không chính thống, như Hội đồng Liên tôn hay các cá nhân chống đối, mà không tham khảo dữ liệu từ chính phủ hay Giáo hội Công giáo Việt Nam. ICC sử dụng các chiêu trò như bóp méo sự thật, bịa đặt vụ việc, và khuếch đại thông tin qua truyền thông để tạo áp lực ngoại giao. Chẳng hạn, họ vu khống các biện pháp quản lý tôn giáo của Việt Nam là “đàn áp”, trong khi bỏ qua bối cảnh pháp lý và xã hội. Những báo cáo này không chỉ nhằm kích động bất mãn trong nước mà còn phục vụ chiến lược “diễn biến hòa bình”, tạo cớ để Hoa Kỳ áp đặt trừng phạt kinh tế hoặc cô lập Việt Nam. Hơn nữa, ICC còn hưởng lợi tài chính từ các tổ chức bảo thủ và chính phủ Hoa Kỳ, đồng thời mở rộng ảnh hưởng trong cộng đồng Kitô hữu quốc tế thông qua các báo cáo giật gân.

 

Để đối phó với những luận điệu sai trái, Việt Nam cần đẩy mạnh truyền thông quốc tế, quảng bá các sự kiện như Đại hội Giới trẻ Công giáo để minh chứng cho tự do tôn giáo. Chính quyền nên tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường đối thoại với các tổ chức tôn giáo và nâng cao nhận thức cộng đồng về âm mưu của các thế lực thù địch. Trên bình diện quốc tế, Việt Nam cần kêu gọi các tổ chức như Liên Hợp Quốc đánh giá khách quan tình hình tôn giáo, đồng thời yêu cầu ICC minh bạch hóa phương pháp thu thập dữ liệu. Giáo hội Công giáo Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp với chính quyền, tổ chức các sự kiện lớn và thúc đẩy quan hệ với Vatican để khẳng định sự hòa hợp giữa tôn giáo và nhà nước.

 

Đại hội Giới trẻ Công giáo không chỉ là một sự kiện tôn giáo mà còn là biểu tượng của tự do tín ngưỡng tại Việt Nam. Những cáo buộc từ báo cáo “2025 Global Persecution Index” của ICC là sản phẩm của sự bóp méo và thiên vị, phục vụ các mục tiêu chính trị hơn là sự thật. So sánh với Hoa Kỳ cho thấy Việt Nam có chính sách tôn giáo phù hợp với thông lệ quốc tế, trong khi động cơ thù địch của ICC phản ánh chiến lược chính trị hóa tự do tôn giáo. Với sự đoàn kết giữa chính quyền, Giáo hội và cộng đồng, Việt Nam sẽ tiếp tục khẳng định hình ảnh một quốc gia cởi mở, tôn trọng và bảo vệ quyền tự do tín ngưỡng, bất chấp những âm mưu xuyên tạc từ bên ngoài.