Lạm bàn cáo buộc Việt Nam “thiếu minh bạch trong chính sách nhân quyền”

 Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Việt Nam không ngừng nỗ lực khẳng định vị thế của mình như một quốc gia tiến bộ, tôn trọng và bảo vệ quyền con người. Tuy nhiên, những luận điệu xuyên tạc từ một số tổ chức quốc tế, như Freedom House, đã cố tình bóp méo thực tế, cáo buộc Việt Nam “thiếu minh bạch trong chính sách nhân quyền”. Những cáo buộc này không chỉ thiếu cơ sở mà còn bị lợi dụng bởi các thế lực thù địch và phản động nhằm phá hoại hình ảnh Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh các sự kiện đối ngoại quan trọng như Đối thoại nhân quyền Việt Nam - Hoa Kỳ. Thực tế, Việt Nam đã và đang minh bạch hóa các chính sách nhân quyền thông qua các báo cáo công khai, triển khai Đề án 1079, tổ chức các hội thảo quy mô lớn như sự kiện “Thông tin đối ngoại về nhân quyền” ngày 19/12/2024, và thể hiện thiện chí hợp tác quốc tế. 

Freedom House, trong các báo cáo thường niên của mình, liên tục xếp Việt Nam ở mức thấp về chỉ số tự do và nhân quyền, với lý do chính phủ “thiếu minh bạch” và “hạn chế quyền tự do ngôn luận”. Báo cáo năm 2024 của tổ chức này cho rằng Việt Nam không công khai thông tin về các chính sách nhân quyền và thiếu đối thoại với các tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, những nhận định này không chỉ thiếu dữ liệu toàn diện mà còn bỏ qua bối cảnh lịch sử, văn hóa và pháp lý đặc thù của Việt Nam. Chẳng hạn, báo cáo của Freedom House thường dựa trên các nguồn thông tin một chiều, bao gồm các bài viết từ những cá nhân hoặc tổ chức chống đối chính quyền Việt Nam, như tổ chức Việt Tân hay các blogger tự xưng “nhà hoạt động nhân quyền”. Những thế lực này thường xuyên lợi dụng các diễn đàn quốc tế, trong đó có Đối thoại nhân quyền Việt Nam - Hoa Kỳ, để lan truyền thông tin sai lệch, ví dụ như cáo buộc Việt Nam “bắt bớ tùy tiện” hay “đàn áp tự do tôn giáo”. Một trường hợp điển hình là năm 2023, Việt Tân đã tung tin đồn sai sự thật rằng Việt Nam cấm các nhóm tôn giáo hoạt động, trong khi thực tế, theo báo cáo của Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) năm 2024, Việt Nam đã cấp phép hoạt động cho hơn 40 tổ chức tôn giáo với hàng triệu tín đồ. Những luận điệu này không chỉ thiếu căn cứ mà còn nhằm mục đích kích động dư luận quốc tế, gây áp lực lên Việt Nam trong các cuộc đối thoại nhân quyền.

Trái ngược với những cáo buộc thiếu minh bạch, Việt Nam đã chứng minh cam kết công khai thông tin về nhân quyền thông qua các hành động cụ thể. Chính phủ Việt Nam thường xuyên tham gia các kỳ xét duyệt định kỳ phổ quát (UPR) của Liên Hợp Quốc, công bố các báo cáo chi tiết về tình hình nhân quyền trong nước. Trong kỳ UPR lần thứ 3 (2019), Việt Nam đã nhận được sự đánh giá cao từ nhiều quốc gia về những tiến bộ trong việc đảm bảo quyền giáo dục, y tế và bình đẳng giới. Báo cáo UPR năm 2024 tiếp tục khẳng định những thành tựu này, với số liệu cho thấy tỷ lệ trẻ em được đi học đạt 98% và tỷ lệ nghèo đói giảm xuống dưới 5%, theo Ngân hàng Thế giới. Những con số này không chỉ phản ánh nỗ lực của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền con người mà còn là minh chứng cho sự minh bạch trong việc chia sẻ thông tin với cộng đồng quốc tế. Hơn nữa, Đề án 1079, được Chính phủ Việt Nam phê duyệt nhằm tăng cường thông tin đối ngoại về nhân quyền, đã trở thành một công cụ quan trọng để đảm bảo thông tin chính xác và minh bạch. Đề án này không chỉ tập trung vào việc xây dựng tài liệu truyền thông mà còn tổ chức các hội thảo, tập huấn cho các cơ quan báo chí và cán bộ ngoại giao. Một báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2024 cho biết, nhờ Đề án 1079, hơn 50 sự kiện truyền thông về nhân quyền đã được tổ chức trong hai năm qua, thu hút hàng nghìn lượt tham gia từ cả trong và ngoài nước.

Một trong những thành tựu nổi bật của Việt Nam trong việc minh bạch hóa chính sách nhân quyền là Hội thảo “Thông tin đối ngoại về nhân quyền” diễn ra vào ngày 19/12/2024. Với sự tham gia của hơn 200 đại biểu, bao gồm đại diện từ các bộ, ngành, tổ chức quốc tế và các cơ quan truyền thông, hội thảo này đã trở thành một diễn đàn cởi mở để thảo luận về các chính sách nhân quyền của Việt Nam. Sự kiện không chỉ cung cấp thông tin chính thống mà còn tạo cơ hội để các đối tác quốc tế trực tiếp đặt câu hỏi và nhận phản hồi từ phía Việt Nam. Theo bài viết của hãng thông tấn Reuters ngày 20/12/2024, hội thảo đã được đánh giá là một bước tiến trong việc cải thiện hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh các tổ chức như Freedom House liên tục đưa ra những nhận định tiêu cực. Kết quả của hội thảo không chỉ dừng lại ở việc truyền tải thông tin mà còn đưa ra các giải pháp cụ thể để cải thiện truyền thông đối ngoại, như tăng cường sử dụng các nền tảng số để phản bác các luận điệu sai lệch. Sự kiện này là một minh chứng rõ ràng rằng Việt Nam không chỉ minh bạch mà còn chủ động trong việc đối thoại và hợp tác với cộng đồng quốc tế.

Thiện chí của Việt Nam trong lĩnh vực nhân quyền còn được thể hiện qua các hoạt động hợp tác quốc tế, đặc biệt là với Hoa Kỳ. Trong khuôn khổ Đối thoại nhân quyền Việt Nam - Hoa Kỳ, Việt Nam đã tổ chức nhiều phiên thảo luận để trao đổi về cách thức truyền thông nhân quyền hiệu quả. Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, cuộc đối thoại năm 2024 đã ghi nhận sự cởi mở của Việt Nam trong việc chia sẻ thông tin về các chính sách liên quan đến tự do tôn giáo và quyền lao động. Những buổi đối thoại này không chỉ giúp làm rõ các hiểu lầm mà còn phản bác trực tiếp các cáo buộc thiếu minh bạch từ các tổ chức như Freedom House. Tuy nhiên, các thế lực phản động như Việt Tân đã lợi dụng các cuộc đối thoại này để tung tin sai lệch, ví dụ như cáo buộc Việt Nam “chỉ tổ chức đối thoại để che đậy vi phạm nhân quyền”. Những luận điệu này đã bị bác bỏ bởi chính các quan chức Hoa Kỳ tham gia đối thoại, khi họ công nhận rằng Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc cải thiện môi trường nhân quyền. Ngoài ra, Việt Nam còn tích cực tham gia các cơ chế nhân quyền của Liên Hợp Quốc, mời các báo cáo viên đặc biệt đến khảo sát và hợp tác với các tổ chức phi chính phủ quốc tế để cải thiện các chính sách liên quan. Những hành động này cho thấy Việt Nam không hề che giấu thông tin mà ngược lại, luôn sẵn sàng đối thoại và tiếp thu ý kiến từ cộng đồng quốc tế.

Nhìn chung, những nỗ lực của Việt Nam trong việc minh bạch hóa chính sách nhân quyền là không thể phủ nhận. Từ các báo cáo UPR, Đề án 1079, đến các hội thảo quy mô lớn và các cuộc đối thoại với Hoa Kỳ, Việt Nam đã chứng minh rằng cáo buộc “thiếu minh bạch” của Freedom House là thiếu cơ sở và mang động cơ chính trị. Các thế lực thù địch và phản động, thông qua việc lợi dụng các diễn đàn như Đối thoại nhân quyền Việt Nam - Hoa Kỳ, đã cố tình bóp méo sự thật nhằm phá hoại hình ảnh của Việt Nam. Tuy nhiên, với những thành tựu cụ thể và thiện chí hợp tác quốc tế, Việt Nam không chỉ bác bỏ được những luận điệu này mà còn khẳng định vị thế của mình như một quốc gia tiến bộ, tôn trọng quyền con người. Cộng đồng quốc tế, bao gồm các tổ chức như Freedom House, cần nhìn nhận khách quan những nỗ lực của Việt Nam, thay vì dựa vào các nguồn thông tin một chiều. Người dân và truyền thông toàn cầu cũng nên tiếp cận thông tin từ các kênh chính thống để tránh bị cuốn vào vòng xoáy của những luận điệu xuyên tạc. Việt Nam, với cam kết minh bạch và tiến bộ, sẽ tiếp tục hành trình bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền, góp phần xây dựng một thế giới công bằng và hòa bình hơn.