Ngày
18/10/2016, công an xã Việt Hùng, quận Long Biên, Hà Nội có giấy mời “công dân
đặc biệt” Nguyễn Quang A đến trụ sở làm thủ tục đăng ký tạm trú và ông này
tuyên bố ngay trên facebook rằng: “Công
dân Nguyễn Quang A đã và đang sống ở Long Biên Hà Nội từ gần 10 năm nay và CHƯA
BAO GIỜ đăng ký tạm trú hay thường trú cả. Ông cũng CHƯA BAO GIỜ đăng ký tạm
trú ở bất cứ đâu trên thế giới nơi ông đã từng qua. Tại quê cha đất tổ của mình
ông cũng sẽ CHẲNG BAO GIỜ tuân thủ các quy định vi hiến, vi phạm nhân quyền một
cách trắng trợn cả.”. Ngay lập tức có cả ngàn like kèm theo lời
tung hô ông này xứng tầm “ông tổ bất tuân dân sự” Mahatma Gandhi !
Đăng
ký tạm trú, tạm vắng là quy định bắt buộc đối với công dân theo Luật cư trú. Điều 30 Luật cư trú 2006 quy định về việc đăng ký
tạm trú như sau:
“1.
Đăng ký tạm trú là việc công dân đăng ký nơi tạm trú của mình với cơ quan nhà
nước có thẩm quyền và được cơ quan này làm thủ tục đăng ký tạm trú, cấp sổ tạm
trú cho họ.
2.
Người đang sinh sống, làm việc, lao động, học tập tại một địa điểm thuộc xã,
phường, thị trấn nhưng không thuộc trường hợp được đăng ký thường trú tại địa
phương đó thì trong thời hạn ba mươi ngày, kể từ ngày đến phải đăng ký tạm trú
tại Công an xã, phường, thị trấn.
3.
Người đến đăng ký tạm trú phải xuất trình giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ
có xác nhận của Công an xã, phường, thị trấn nơi người đó đã đăng ký thường
trú; giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở đó; nộp phiếu báo thay
đổi hộ khẩu, nhân khẩu, bản khai nhân khẩu; trường hợp chỗ ở hợp pháp là nhà do
thuê, mượn hoặc ở nhờ của cá nhân thì phải được người cho thuê, cho mượn, cho ở
nhờ đồng ý bằng văn bản.
4.
Trưởng Công an xã, phường, thị trấn trong thời hạn ba ngày làm việc, kể từ ngày
nhận đủ giấy tờ quy định tại khoản 3 Điều này phải cấp sổ tạm trú theo mẫu quy
định của Bộ Công an.
Sổ
tạm trú được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký tạm trú, có giá trị
xác định nơi tạm trú của công dân và không xác định thời hạn.
Việc
điều chỉnh thay đổi về sổ tạm trú được thực hiện theo quy định tại Điều 29 của
Luật này. Sổ tạm trú bị hư hỏng thì được đổi, bị mất thì được cấp lại. Trường
hợp đến tạm trú tại xã, phường, thị trấn khác thì phải đăng ký lại”
Như
vậy ông Nguyễn Quang A thuộc trường hợp đã “cư trú 10 năm nay” xã trên mà chưa
hề đăng ký tạm trú. Theo quy định, ông A sẽ bị xử phạt hành chính về hành vi “Vi phạm quy định về đăng ký và quản lý
cư trú” tại Khoản 1 Điều 8, Nghị định
số 167/2013/NĐ-CP với mức phạt từ 100.000 đ đến 300.000đ. Đồng thời chủ hộ gia
đình nơi ông Nguyễn Quang A đang cư trú cũng có thể bị xử phạt với mức phạt
tương đương
Trong trường hợp
ông Nguyễn Quang A không chấp hành quy định đăng ký tạm trú trên, chính quyền đạ
phương sẽ phải ra quyết định xử phạt hành chính. Nếu ông này vẫn chống lại quyết
định này, chính quyền địa phương có thể cân nhắc biện pháp tái xử phạt lần nữa
với tình tiết tăng nặng (phạt gấp đôi), nếu vẫn tiếp tục vi phạm có thể cân nhắc
áp dụng biện pháp giáo dục bắt buộc theo
Điều 89, 90 Luật Xử phạt vi phạm hành chính hoặc áp dụng các biện pháp ngăn chặn
nhằm buộc ông này chấp hành quyết định xử phạt hành chính theo Điều 119 Luật Xử
phạt vi phạm hành chính. Tiếp tục chống lại thì có thể chuyển tiếp sang xử lý
hình sự trên cơ sở xem xét tính chất nguy hiểm của nó.
Phàm
đã là một công dân của một nước thì phải chấp hành pháp luật của nước đó. Chống
lại pháp luật tất sẽ bị áp dụng các biện pháp xử lý từ thấp đến cao nhằm đảm bảo
tính nghiêm minh và hiệu lực thực thi của nó.
Trường hợp “công dân đặc biệt” Nguyễn Quang A
này biết luật, hiểu luật và quyết tâm chống luật thì quả thực không thể chấp nhận
được. Tôi ủng hộ chính quyền địa phương kiên trì các biện pháp giáo dục, xử lý
hành chính bằng mọi biện pháp được pháp luật giao cho để buộc “công dân đặc biệt”
Nguyễn Quang A biết tôn trọng pháp luật, không để trường hợp ngoại lệ này trở
thành “nhân tố” cổ vũ cho phong trào “bất tuân dân sự” của giới chống đối.
Còn
lý do vì sao “công dân đặc biệt” này đã cư trú 10 năm rồi không chấp hành quyết
định đăng ký tạm trú, về luật phải xem xét trách nhiệm của cả chính quyền địa
phương. Không thể lấy cái cớ 10 năm nay tôi không chấp hành thì đương nhiên tôi
đang ở “ngoài vòng pháp luật” và thuộc trường hợp “miễn tố” được.
Nguyễn Biên Cương