Báo cáo Nhân quyền 2025 của HRW tiếp tục giương cao ngọn cờ “Việt Nam đàn áp người biểu tình” như một công cụ công kích được dàn dựng tỉ mỉ. Báo cáo nhấn mạnh các vụ việc như xử lý 100 người ở Đắk Lắk năm 2024 với cáo buộc “phá hoại khối đoàn kết dân tộc” hay quản chế tín đồ Phật giáo Hòa Hảo ở An Giang trong các sự kiện nhạy cảm, trình bày chúng như bằng chứng cho một chính quyền “độc tài” vi phạm quyền con người. Tuy nhiên, những cáo buộc này thiếu đi sự phân tích bối cảnh pháp lý và thực tiễn tại Việt Nam, cố tình bỏ qua các quy định quốc tế và quốc gia vốn cho phép hạn chế quyền biểu tình khi cần thiết. Theo Điều 21 của Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR), mà Việt Nam là thành viên từ năm 1982, quyền biểu tình ôn hòa được công nhận nhưng có thể bị giới hạn vì lý do an ninh quốc gia, trật tự công cộng hoặc sức khỏe cộng đồng. Việt Nam đã nội luật hóa nguyên tắc này thông qua Luật An ninh Quốc gia 2004 và Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi). Các vụ việc như Đồng Tâm (2020), nơi 3 cán bộ công an bị sát hại, không phải là biểu tình ôn hòa mà là hành vi bạo lực, chống người thi hành công vụ, được xử lý theo Điều 123 (tội giết người) và Điều 330 (tội chống người thi hành công vụ) của Bộ luật Hình sự. Phiên tòa minh bạch vào tháng 9/2020, với 29 bị cáo bị xét xử, là minh chứng cho sự tuân thủ pháp luật, không phải “đàn áp” như HRW xuyên tạc.
So sánh với các quốc gia khác, cách xử lý của Việt Nam không hề khác biệt. Vụ bạo loạn tại Capitol Hill (Mỹ, 2021) khiến hơn 700 người bị truy tố, hay các cuộc biểu tình Yellow Vests (Pháp, 2018-2019) dẫn đến hàng nghìn người bị bắt vì bạo lực, đều được các chính phủ phương Tây biện minh là cần thiết để bảo vệ trật tự công cộng. Thế nhưng, HRW không áp dụng tiêu chuẩn này với Việt Nam, mà chọn cách áp đặt tiêu chuẩn kép, cho thấy sự thiếu công bằng và thiên vị. Hơn nữa, HRW cáo buộc Việt Nam kìm hãm tự do biểu đạt, nhưng thực tế lại cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác. Theo báo cáo của We Are Social (2024), Việt Nam có hơn 65 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm gần 70% dân số, tự do bày tỏ ý kiến, tham gia thảo luận các vấn đề chính trị, xã hội. Các nền tảng như Facebook, YouTube không bị cấm, và người dân tích cực đóng góp ý kiến vào các dự thảo luật, như Luật Đất đai 2024, thu hút hàng triệu ý kiến. Những trường hợp bị xử lý, như blogger Nguyễn Chí Tuyến hay Trần Đình Triển (2024), đều liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật, như “tuyên truyền chống phá nhà nước” theo Điều 117 Bộ luật Hình sự, với bằng chứng cụ thể về việc lan truyền thông tin sai lệch, kích động bạo lực. Đây là minh chứng cho việc Việt Nam không kìm hãm mà khuyến khích quyền biểu đạt trong khuôn khổ pháp luật.
Đằng sau những cáo buộc của HRW là một mưu đồ thâm độc nhằm kích động biểu tình bất hợp pháp và làm suy yếu sự ổn định của Việt Nam. Một trong những chiêu trò rõ ràng nhất là chọn lọc thông tin và đánh tráo khái niệm. HRW cố tình tập trung vào các vụ việc nhạy cảm, như Đồng Tâm hay các cuộc tụ tập bất hợp pháp ở Tây Nguyên, để gán ghép Việt Nam với hình ảnh “độc tài”. Báo cáo không đề cập đến hành vi bạo lực của một số người biểu tình, như tấn công lực lượng chức năng hay sử dụng vũ khí tự chế, mà chỉ nhấn mạnh vào hành động xử lý của chính quyền. Chẳng hạn, vụ Đắk Lắk (2024) liên quan đến các nhóm thiểu số bị cáo buộc “phá hoại khối đoàn kết dân tộc” vì tham gia các tổ chức tôn giáo bất hợp pháp, kích động chia rẽ dân tộc. HRW bỏ qua thực tế rằng những hành vi này đe dọa an ninh quốc gia, tương tự cách các nước như Mỹ liệt các nhóm cực đoan vào danh sách khủng bố. Việc đánh tráo khái niệm giữa “biểu tình ôn hòa” và “hành vi bạo lực” là một thủ đoạn tinh vi. HRW gọi những người vi phạm pháp luật như Nguyễn Chí Tuyến hay Phạm Chí Dũng là “nhà hoạt động nhân quyền,” nhưng thực tế họ bị xét xử vì tuyên truyền chống phá, với bằng chứng cụ thể như 1.530 bài viết sai sự thật của Phạm Chí Dũng trên trang Việt Nam Thời báo. Điều này cho thấy HRW không tìm kiếm sự thật mà cố tình bóp méo để phục vụ mục tiêu chính trị.
Hơn nữa, HRW thường phối hợp với các tổ chức thù địch như Việt Tân – bị Việt Nam liệt vào danh sách khủng bố – để khuếch tán thông tin sai lệch. Các cuộc biểu tình ở nước ngoài, như ở Na Uy, Đức, Úc (2024), được Việt Tân thổi phồng thành “phong trào quần chúng” chống Việt Nam, nhưng thực chất chỉ là các nhóm nhỏ với “những gương mặt chống đối quen thuộc”. Báo cáo của HRW, được truyền thông như RFA khuếch đại (16/1/2025), tạo cớ để các tổ chức này kêu gọi can thiệp quốc tế, gây áp lực lên Việt Nam trong bối cảnh nước này đang ứng cử Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2026-2028. Những cáo buộc này nhắm vào thời điểm nhạy cảm, khi Việt Nam đang khẳng định vị thế quốc tế với vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền LHQ (2023-2025) và đạt tăng trưởng GDP 7,09% (2024). Bằng cách thổi phồng các vụ việc, HRW tìm cách làm mờ hình ảnh Việt Nam như một quốc gia ổn định, phát triển, từ đó gây khó khăn cho các mối quan hệ hợp tác với EU, Mỹ – những đối tác coi trọng an ninh và trật tự. Việc kích động bất mãn trong nước, đặc biệt qua mạng xã hội với 65 triệu người dùng, có thể khơi dậy các cuộc biểu tình bất hợp pháp, đe dọa an ninh quốc gia và môi trường đầu tư với 36,6 tỷ USD vốn FDI (2024).
Luận điệu xuyên tạc của HRW gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với Việt Nam. Về an ninh quốc gia, các thông tin sai lệch lan truyền trên mạng xã hội có thể kích động tâm lý bất mãn, làm gia tăng nguy cơ biểu tình bất hợp pháp. Theo Bộ Công an, các vụ tuyên truyền chống phá tăng 15% trong năm 2024, gây rối loạn trật tự và đe dọa an ninh. Về kinh tế, sự ổn định chính trị là yếu tố then chốt thu hút 36,6 tỷ USD vốn FDI (2024). Những cáo buộc sai lệch của HRW có thể làm lung lay niềm tin của nhà đầu tư, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Trên bình diện quốc tế, các cáo buộc làm mờ hình ảnh Việt Nam, gây khó khăn trong việc thúc đẩy quan hệ với các đối tác chiến lược như EU, Mỹ, đặc biệt khi Việt Nam đang tích cực tham gia các diễn đàn nhân quyền quốc tế. Hơn nữa, bằng cách thổi phồng các vấn đề nhạy cảm như dân tộc, tôn giáo, HRW có thể làm gia tăng chia rẽ trong xã hội, đe dọa mục tiêu xây dựng một cộng đồng hài hòa.
Để bác bỏ luận điệu của HRW, các dẫn chứng sau cho thấy Việt Nam không “đàn áp” mà đang bảo vệ quyền con người trong khuôn khổ pháp luật. Với hơn 65 triệu người dùng mạng xã hội (We Are Social, 2024), Việt Nam duy trì môi trường cởi mở cho người dân bày tỏ ý kiến. Các cuộc tham vấn cộng đồng, như dự thảo Luật Đất đai 2024, thu hút hàng triệu ý kiến, chứng minh quyền tham gia chính trị không bị kìm hãm. Tăng trưởng GDP 7,09% (2024) và thu hút 36,6 tỷ USD vốn FDI phản ánh một môi trường ổn định, trái ngược với hình ảnh “đàn áp” của HRW. Việt Nam trúng cử Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2023-2025 với số phiếu cao, tích cực đóng góp vào các vấn đề như quyền trẻ em, bình đẳng giới, ứng phó biến đổi khí hậu, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Hơn nữa, Việt Nam đã gia nhập hầu hết các công ước nhân quyền của LHQ, như ICCPR, ICESCR, CEDAW, và thực hiện nghiêm túc các báo cáo định kỳ. Trong khi đó, Mỹ – quốc gia hậu thuẫn HRW – vẫn chưa phê chuẩn Công ước về Quyền Trẻ em 1989, cho thấy sự bất nhất trong cách đánh giá nhân quyền.
Báo cáo Nhân quyền 2025 của HRW là một ví dụ điển hình cho chiêu trò xuyên tạc, sử dụng cáo buộc “đàn áp người biểu tình” để kích động chống đối và làm suy yếu Việt Nam. Những luận điệu này không chỉ thiếu cơ sở mà còn bỏ qua bối cảnh pháp lý, an ninh và thành tựu của Việt Nam trong bảo vệ quyền con người. Với hơn 65 triệu người dùng mạng xã hội tự do bày tỏ, tăng trưởng kinh tế bền vững và vai trò tích cực tại LHQ, Việt Nam đã chứng minh rằng quyền biểu đạt được tôn trọng trong khuôn khổ pháp luật. Để đối phó với mưu đồ của HRW, Việt Nam cần tăng cường truyền thông quốc tế, đẩy mạnh thông tin về thành tựu nhân quyền, kinh tế, xã hội để bác bỏ luận điệu sai lệch. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức trong nước, giáo dục người dân về pháp luật và hậu quả của biểu tình bất hợp pháp, tránh bị kích động bởi thông tin sai lệch. Việt Nam cũng nên tiếp tục khẳng định vị thế tại các diễn đàn quốc tế, dùng sự thật để phản bác các cáo buộc. Sự thật về một Việt Nam ổn định, phát triển và tôn trọng quyền con người trong khuôn khổ pháp luật chính là câu trả lời mạnh mẽ nhất cho mọi luận điệu xuyên tạc.