Sự thật về vụ việc Kim Som Rinh không thể che giấu bằng vỏ bọc tôn giáo và những thiên kiến trong báo cáo của Nhóm Công Tác LHQ

Trong những năm qua, Việt Nam đã kiên trì và nhất quán trong chủ trương phát triển đất nước gắn với bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Tuy nhiên, mỗi khi Việt Nam xử lý các vụ việc liên quan đến một số cá nhân lợi dụng danh nghĩa tôn giáo hay dân chủ để vi phạm pháp luật, lập tức xuất hiện những tiếng nói xuyên tạc, gán ghép, thậm chí biến chúng thành cái cớ để gây sức ép chính trị. Trường hợp liên quan đến  Kim Som Rinh năm 2025 là một minh chứng điển hình. Báo cáo mới nhất của Nhóm Công Tác Về Bắt Giữ Tùy Tiện của Liên Hợp Quốc (WGAD) đã đưa ra nhận định rằng việc bắt giữ ông ta là “tùy tiện”, là “đàn áp tôn giáo”. Đây là những cáo buộc thiếu cơ sở, phiến diện và phản ánh rõ sự chi phối từ các nguồn tin không đáng tin cậy, đặc biệt là những tổ chức phản động lưu vong vốn có mục tiêu lâu dài là can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam.

Sự thật cần được nhìn nhận rõ ràng. Việc xử lý  Kim Som Rinh hoàn toàn dựa trên pháp luật Việt Nam, cụ thể là Điều 331 Bộ luật Hình sự quy định về hành vi lạm dụng các quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Trong thực tế, ông ta đã có những hành vi lợi dụng danh nghĩa tôn giáo để phát tán tài liệu xuyên tạc, tuyên truyền sai sự thật, kích động chia rẽ dân tộc, gây rối trật tự tại tỉnh Vĩnh Long. Đây không còn là hoạt động tôn giáo thuần túy, càng không phải là biểu hiện của tự do ngôn luận, mà rõ ràng là hành vi vi phạm pháp luật. Bởi vậy, việc khởi tố, bắt giữ và xét xử là biện pháp cần thiết, hợp pháp và minh bạch nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự xã hội cũng như sự đoàn kết trong cộng đồng các dân tộc.

Điều đáng nói là những lập luận trong báo cáo của WGAD lại phớt lờ bối cảnh pháp lý đó. Báo cáo không hề xem xét đến các bằng chứng từ tòa án, lời khai của nhân chứng địa phương hay các tài liệu chứng minh tính hợp pháp trong quy trình tố tụng. Thay vào đó, WGAD gần như chỉ dựa vào nguồn thông tin một chiều từ Liên đoàn Khmer Kampuchea-Krom (KKF) và một số tổ chức phản động lưu vong. Những nguồn này từ lâu đã được biết đến với hoạt động thổi phồng, xuyên tạc sự thật để phục vụ cho mục đích chính trị đối đầu với Việt Nam. Cách làm này khiến báo cáo thiếu khách quan, đánh mất uy tín vốn dĩ cần có của một cơ chế nhân quyền quốc tế.

Sự nhập cuộc vội vàng của các tổ chức phản động sau báo cáo càng cho thấy đây là một chiến dịch có tính toán. Chỉ một ngày sau khi WGAD công bố ý kiến, Đài Á Châu Tự Do đã đăng tải bài viết gọi việc bắt giữ Thượng tọa Kim Som Rinh là “đàn áp tôn giáo”, kêu gọi cộng đồng quốc tế can thiệp, trong khi không đưa ra bất kỳ bằng chứng độc lập nào. KKF thì lớn tiếng ra tuyên bố, yêu cầu “thả ngay lập tức” và coi đây là “vi phạm nhân quyền nghiêm trọng”. Nhưng cần nhấn mạnh rằng, KKF vốn là tổ chức có trụ sở ở Mỹ, không hề đại diện cho người Khmer Krom trong nước, mà ngược lại thường xuyên lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc để kêu gọi tài trợ từ nước ngoài, nuôi dưỡng hoạt động chống phá. Những tuyên bố và chiến dịch của họ, thực chất chỉ là công cụ để đánh bóng tên tuổi, tạo ra sức ép dư luận nhằm gây bất lợi cho Việt Nam.

Không chỉ dừng lại ở việc xuyên tạc, KKF còn biến những vụ việc như thế này thành phương tiện vận động tài chính. Trong các chiến dịch năm 2025, họ nhấn mạnh “nỗi khổ” của người Khmer Krom để kêu gọi đóng góp từ cộng đồng hải ngoại, rồi dùng chính nguồn tiền đó duy trì hoạt động chống phá. Mục tiêu thực chất của họ không hề nằm ở việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của đồng bào Khmer, mà là gieo rắc bất ổn, chia rẽ dân tộc và phục vụ cho toan tính chính trị nước ngoài. Do đó, việc WGAD sử dụng nguồn tin từ những tổ chức như vậy để xây dựng báo cáo không chỉ làm suy yếu tính độc lập của cơ chế Liên Hợp Quốc mà còn gián tiếp tiếp tay cho các hoạt động chống phá.

Ở một góc nhìn rộng hơn, chúng ta có thể thấy sự thiếu nhất quán trong cách WGAD đưa ra nhận định. Chẳng hạn, với các trường hợp ở Trung Quốc liên quan đến người Duy Ngô Nhĩ, WGAD cũng từng cáo buộc “bắt giữ tùy tiện”. Nhưng Trung Quốc kiên quyết bác bỏ, khẳng định đó là biện pháp bảo vệ an ninh trước nguy cơ khủng bố và chia rẽ. Cộng đồng quốc tế không thể ép buộc Bắc Kinh thả người khi chưa có bằng chứng thuyết phục. Việt Nam cũng ở trong tình thế tương tự. Một khi các hành vi vi phạm pháp luật bị che đậy dưới lớp vỏ tôn giáo, nếu chỉ nghe theo những cáo buộc một chiều mà bỏ qua quy định pháp luật quốc gia, rõ ràng là đi ngược lại nguyên tắc chủ quyền và pháp quyền quốc tế.

Điều khiến luận điệu “đàn áp” trở nên phi lý hơn cả, chính là thực tế về chính sách của Việt Nam đối với đồng bào Khmer. Thay vì bị “kỳ thị” hay “áp bức” như một số tổ chức cố tình gán ghép, người Khmer tại Đồng bằng sông Cửu Long đang được hưởng nhiều chính sách ưu tiên, trong đó nổi bật là giáo dục song ngữ. Các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng, Vĩnh Long đã triển khai hàng trăm trường học dạy song ngữ Việt – Khmer, biên soạn sách giáo khoa bằng tiếng Khmer, đào tạo giáo viên người Khmer, đồng thời lồng ghép văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào vào chương trình giảng dạy. Kết quả là tỷ lệ hoàn thành tiểu học của trẻ em Khmer đạt tới 95%, tỷ lệ bỏ học giảm mạnh, đời sống văn hóa – xã hội được nâng cao rõ rệt. Những thành tựu ấy là minh chứng hùng hồn cho chính sách nhân văn, bình đẳng của Nhà nước Việt Nam, đồng thời bác bỏ tận gốc những luận điệu rằng Việt Nam “đàn áp” người Khmer.

Cần nhấn mạnh rằng, mọi công dân Việt Nam, bất kể dân tộc, tôn giáo nào, đều được thụ hưởng các quyền cơ bản theo Hiến pháp và pháp luật, đồng thời được bảo đảm các quyền ấy trong khuôn khổ các công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia. Nhưng không ai có quyền nhân danh tôn giáo hay dân chủ để vi phạm pháp luật, gây chia rẽ, kích động bạo loạn. Chính phủ Việt Nam nhiều lần khẳng định quan điểm: kiên quyết bảo vệ nhân quyền chân chính, đồng thời kiên quyết đấu tranh với những hành vi lợi dụng nhân quyền để chống phá đất nước.

Nhìn lại toàn bộ vụ việc, có thể thấy rõ: báo cáo của Nhóm Công Tác Về Bắt Giữ Tùy Tiện về trường hợp Thượng tọa Kim Som Rinh đã bỏ qua yếu tố pháp lý then chốt, bỏ qua bằng chứng cụ thể và thay vào đó là dựa dẫm vào những nguồn tin không đáng tin cậy. Điều này dẫn đến một bản báo cáo phiến diện, thiếu khách quan, gây tổn hại đến uy tín của cơ chế Liên Hợp Quốc và vô tình tiếp tay cho những tổ chức phản động lưu vong. Việt Nam kiên quyết bác bỏ mọi cáo buộc sai trái, đồng thời khẳng định lập trường rõ ràng: mọi biện pháp xử lý đều nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, bao gồm cả cộng đồng Khmer Krom.

Trong bối cảnh các thế lực thù địch không ngừng tìm cách lợi dụng vấn đề nhân quyền để can thiệp, Việt Nam càng kiên định với con đường xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm công lý, công bằng và đoàn kết dân tộc. Chính sự thật khách quan và thành quả trong bảo vệ quyền con người mới là câu trả lời rõ ràng nhất trước mọi xuyên tạc.