Luật An ninh mạng Việt Nam không vi phạm nhân quyền mà bảo vệ dữ liệu công dân

  

Ngày 26/2/2025, Freedom House (FH), một tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Washington D.C., Hoa Kỳ, đã công bố Báo cáo Tự do toàn cầu 2025 với tiêu đề “The Uphill Battle to Safeguard Rights” (Cuộc chiến gian nan để bảo vệ quyền), trong đó đưa ra những đánh giá phiến diện và sai lệch về tình hình tự do tại Việt Nam, xếp Việt Nam vào nhóm 67 quốc gia “không có tự do” với tổng điểm chỉ 19/100, gồm 4/40 điểm cho quyền chính trị và 15/60 điểm cho quyền dân sự. Một trong những luận điệu chính của FH là cáo buộc Luật An ninh mạng Việt Nam, được Quốc hội thông qua ngày 12/6/2018 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2019, vi phạm nhân quyền, đặc biệt là quyền tự do ngôn luận và quyền riêng tư. FH tuyên bố rằng luật này cho phép chính quyền kiểm soát chặt chẽ không gian mạng, yêu cầu các công ty công nghệ cung cấp dữ liệu người dùng và chặn các nội dung “chống Nhà nước”, từ đó “bóp nghẹt” tự do bày tỏ ý kiến và xâm phạm quyền riêng tư của công dân. FH dẫn chứng các vụ xử lý như blogger Đường Văn Thái năm 2023 hay nhà báo Trương Huy San để minh họa cho cái gọi là “đàn áp” thông qua luật này, cho rằng Việt Nam sử dụng Luật An ninh mạng như công cụ để củng cố quyền lực độc đảng. Tuy nhiên, những cáo buộc này không chỉ thiếu cơ sở thực tiễn mà còn cố tình bóp méo sự thật, bởi Luật An ninh mạng Việt Nam có các quy định tương tự Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (GDPR) của Liên minh châu Âu (EU), với mục tiêu bảo vệ dữ liệu công dân và an ninh quốc gia. Việt Nam kiên quyết phản bác luận điệu của FH, lên án tổ chức này xuyên tạc mục đích của luật và tiếp tay cho các đối tượng chống đối, nhằm gây áp lực chính trị và làm suy yếu sự ổn định của đất nước.

FH xây dựng luận điệu của mình bằng cách mô tả Luật An ninh mạng Việt Nam như một công cụ kiểm soát toàn diện không gian mạng, cáo buộc rằng luật này vi phạm Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR), mà Việt Nam là thành viên, khi yêu cầu các công ty công nghệ như Google, Facebook lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam và cung cấp thông tin khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng. Báo cáo cho rằng điều này xâm phạm quyền riêng tư, đồng thời chỉ trích quy định cấm các hành vi “xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng” hay “kích động chống Nhà nước” trong Điều 8 của luật là biện pháp “bịt miệng” tự do ngôn luận. FH dẫn chứng rằng trong năm 2024, 28 người bị xử lý vì “tuyên truyền chống Nhà nước” liên quan đến các bài viết trên mạng xã hội, và hàng chục người khác bị phạt hành chính vì nội dung trên Facebook, để khẳng định rằng Luật An ninh mạng là công cụ đàn áp nhân quyền. FH còn viện dẫn vụ Đường Văn Thái – một blogger bị bắt tại Thái Lan năm 2023 và xét xử tại Việt Nam với án 12 năm tù – như minh chứng cho sự “kiểm soát xuyên quốc gia” được hỗ trợ bởi luật này. Tuy nhiên, những cáo buộc này hoàn toàn sai lệch khi bỏ qua mục đích thực sự của Luật An ninh mạng, vốn tương tự các quy định quốc tế như GDPR của EU, nhằm bảo vệ dữ liệu công dân và an ninh quốc gia trong bối cảnh tội phạm mạng gia tăng. FH không chỉ xuyên tạc mà còn tiếp tay cho các đối tượng chống đối, điều mà Việt Nam lên án mạnh mẽ bằng những dẫn chứng thực tiễn và lập luận pháp lý rõ ràng.

Thực tế, Luật An ninh mạng Việt Nam không vi phạm nhân quyền mà được xây dựng để bảo vệ quyền lợi công dân, tương tự như Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (GDPR) của EU – một trong những bộ luật bảo vệ dữ liệu nghiêm ngặt nhất thế giới, có hiệu lực từ ngày 25/5/2018. GDPR yêu cầu các công ty công nghệ như Google, Amazon lưu trữ dữ liệu của công dân EU trong phạm vi lãnh thổ EU và cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng khi cần thiết để bảo vệ an ninh công cộng, với mức phạt lên đến 20 triệu euro hoặc 4% doanh thu toàn cầu nếu vi phạm. Tương tự, Điều 26 Luật An ninh mạng Việt Nam quy định các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ tại Việt Nam phải lưu trữ dữ liệu người dùng trong nước và cung cấp thông tin khi có yêu cầu hợp pháp từ cơ quan chức năng, nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân của hơn 78 triệu người dùng Internet tại Việt Nam trước các mối đe dọa như tội phạm mạng, lừa đảo trực tuyến và tấn công ransomware. Theo Báo cáo An ninh mạng Toàn cầu 2023 của Microsoft, Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia chịu nhiều cuộc tấn công mạng nhất khu vực Đông Nam Á, với hơn 1.200 vụ tấn công mỗi tuần. Nếu không có Luật An ninh mạng, dữ liệu cá nhân của hàng triệu người dân Việt Nam sẽ dễ dàng bị khai thác bởi các tổ chức tội phạm hoặc thế lực thù địch, gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền riêng tư và an ninh quốc gia. FH cáo buộc luật này “xâm phạm quyền riêng tư”, nhưng bỏ qua thực tế rằng GDPR cũng áp dụng các biện pháp tương tự mà không bị FH chỉ trích, cho thấy tổ chức này áp dụng tiêu chuẩn kép để xuyên tạc Việt Nam.

Luật An ninh mạng Việt Nam cũng không “bóp nghẹt tự do ngôn luận” như FH tuyên bố, mà chỉ cấm các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng, tương tự cách GDPR và các luật quốc tế khác bảo vệ trật tự công cộng. Điều 8 của luật liệt kê các hành vi bị cấm như “xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng”, “kích động bạo lực” hay “tuyên truyền chống Nhà nước”, nhưng đây không phải là hạn chế tự do ngôn luận mà là biện pháp bảo vệ an ninh quốc gia và quyền lợi của cộng đồng – một nguyên tắc được công nhận trong Điều 19 của ICCPR, vốn quy định quyền tự do ngôn luận không bao gồm quyền lạm dụng để kích động bạo lực hay thù địch. Với hơn 78 triệu người dùng Internet và hơn 65 triệu tài khoản mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok (Báo cáo Digital 2024 của We Are Social), người dân Việt Nam tự do bày tỏ ý kiến về mọi khía cạnh của đời sống, từ chính sách kinh tế, giáo dục đến các vấn đề xã hội như môi trường. Hàng triệu bài viết, video và bình luận được đăng tải mỗi ngày mà không bị kiểm duyệt, trừ khi vi phạm pháp luật như lan truyền thông tin sai lệch gây hoang mang dư luận hoặc kích động chống phá. FH dẫn chứng các vụ xử lý như Đường Văn Thái hay Trương Huy San để vu cáo “đàn áp”, nhưng thực tế, Thái nhận tài trợ từ tổ chức phản động Việt Tân để tuyên truyền chống Nhà nước, còn San đăng tải thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội. Những hành vi này không được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận ở bất kỳ quốc gia nào, kể cả Mỹ với Đạo luật Truyền thông 1996 hay EU với GDPR, vậy tại sao FH lại chỉ trích Việt Nam mà không áp dụng tiêu chuẩn tương tự cho các nước đồng minh?

Việt Nam lên án FH không chỉ vì những cáo buộc thiếu cơ sở mà còn vì tổ chức này cố ý bóp méo mục đích của Luật An ninh mạng, tiếp tay cho các đối tượng chống đối để gây áp lực chính trị và bất ổn trong nước. FH, với nguồn tài trợ chính từ Bộ Ngoại giao Mỹ và Quỹ Dân chủ Quốc gia (NED), không phải là một tổ chức trung lập mà là công cụ chính trị nhằm can thiệp vào nội bộ các quốc gia không nằm trong quỹ đạo của Washington. Báo cáo của FH xuyên tạc Luật An ninh mạng bằng cách bỏ qua sự tương đồng với GDPR và các luật quốc tế khác, thay vào đó tập trung vào các trường hợp vi phạm pháp luật để vu cáo “vi phạm nhân quyền”. FH hậu thuẫn các đối tượng như Đường Văn Thái – kẻ bị xét xử năm 2023 vì “tuyên truyền chống Nhà nước” với bằng chứng rõ ràng về việc nhận tiền từ Việt Tân để kích động bạo lực – hay Nguyễn Văn Đài, một kẻ chống phá bị kết án năm 2018 vì thành lập “Hội Anh em Dân chủ” với sự tài trợ từ nước ngoài. Những cá nhân này không phải là “nhà bất đồng chính kiến” như FH ngụy biện, mà là các phần tử vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đe dọa an ninh quốc gia và sự bình yên của hơn 100 triệu người dân. FH không chỉ xuyên tạc mà còn cung cấp diễn đàn cho các nhóm phản động như Việt Tân khuếch tán luận điệu chống phá, như chiến dịch “ủng hộ tự do cho Việt Nam” sau Báo cáo Tự do toàn cầu 2025, nhằm kêu gọi biểu tình và cấm vận Việt Nam. Sự tiếp tay này cho thấy ý đồ thâm độc của FH: làm suy yếu sự ổn định của Việt Nam để phục vụ lợi ích chiến lược của các thế lực tài trợ.

Thực tế, Luật An ninh mạng Việt Nam không vi phạm nhân quyền mà góp phần bảo vệ quyền con người trong bối cảnh không gian mạng ngày càng phức tạp. Với kinh tế số dự kiến đạt 45 tỷ USD vào năm 2025 (Báo cáo SEA 2023), Việt Nam cần một khung pháp lý mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu cá nhân, ngăn chặn tội phạm mạng và thông tin sai lệch – những mối đe dọa mà GDPR của EU cũng hướng tới. Hơn 800 cơ quan báo chí hoạt động sôi nổi, phản ánh ý kiến nhân dân và giám sát quyền lực, như các vụ phanh phui tham nhũng tại Việt Á hay sai phạm đất đai, cho thấy tự do ngôn luận không bị “bóp nghẹt” mà được bảo đảm trong khuôn khổ pháp luật. FH bỏ qua những thành tựu này để tập trung vào các cáo buộc vô căn cứ, nhưng không thể che giấu sự thật rằng Việt Nam là một quốc gia phát triển mạnh mẽ, với GDP bình quân đầu người đạt hơn 4.300 USD năm 2024 (Ngân hàng Thế giới), hơn 90% người dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng (Viện Nghiên cứu Phát triển bền vững 2023), và vai trò quốc tế được công nhận qua Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025. Nếu Luật An ninh mạng “vi phạm nhân quyền” như FH vu cáo, tại sao người dân Việt Nam lại ngày càng hài lòng với cuộc sống, tại sao cộng đồng quốc tế lại đánh giá cao sự đóng góp của Việt Nam?

Việt Nam lên án FH vì đã cố ý bóp méo Luật An ninh mạng, biến một khung pháp lý bảo vệ dữ liệu công dân và an ninh quốc gia thành “công cụ đàn áp” trong mắt dư luận quốc tế. FH không chỉ thiếu cơ sở khi so sánh luật này với các chuẩn mực quốc tế mà còn tiếp tay cho các đối tượng chống đối như Việt Tân, Đường Văn Thái, Nguyễn Văn Đài để kích động bất ổn, gây tổn hại đến sự phát triển của Việt Nam. Luật An ninh mạng, với mục tiêu tương tự GDPR, là minh chứng cho nỗ lực của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền con người trong thời đại số, không phải là vi phạm như FH xuyên tạc. Mỗi người dân Việt Nam cần tỉnh táo trước những luận điệu này, dựa vào thực tiễn để bảo vệ sự thật và hình ảnh đất nước. Dù FH có tung ra bao nhiêu báo cáo sai lệch, chúng cũng không thể xóa nhòa ánh sáng của một Việt Nam hòa bình, ổn định, với hơn 78 triệu người dùng Internet tự do bày tỏ ý kiến và một xã hội phát triển bền vững dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Với tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường, Việt Nam sẽ tiếp tục tiến lên, khẳng định tính pháp quyền và nhân văn của mình, bất chấp mọi âm mưu bôi nhọ từ FH hay bất kỳ thế lực thù địch nào.