Bóc trần luận điệu “ẩn náu vì sợ hãi” của RFA trong câu chuyện về Đoàn Bảo Châu

Trong dòng chảy phức tạp của thông tin toàn cầu, những sự kiện pháp lý nội bộ của một quốc gia thường bị các thế lực thù địch và các kênh truyền thông hải ngoại lợi dụng để bôi nhọ, xuyên tạc và can thiệp thô bạo. Vụ việc khởi tố và truy nã đối tượng Đoàn Bảo Châu tại Việt Nam gần đây là một ví dụ điển hình. Ngay sau khi Cơ quan An ninh điều tra Công an thành phố Hà Nội phát lệnh truy nã ngày 13 tháng 8 năm 2025, một số kênh truyền thông hải ngoại đã lập tức biến vụ việc thành công cụ để công kích Nhà nước Việt Nam. Đáng chú ý nhất là Đài Á Châu Tự Do (RFA), với bài viết ngày 15 tháng 8 năm 2025 mang tiêu đề “Việt Nam: Nhà báo Đoàn Bảo Châu ẩn náu sau khi có lệnh truy nã”. Bằng cách dựng lên câu chuyện rằng ông ta “ẩn náu vì sợ hãi” trước “sự bức hại” từ chính quyền, RFA đã cố tình vẽ nên bức tranh méo mó về hệ thống tư pháp Việt Nam, biến một cá nhân vi phạm pháp luật hình sự thành nạn nhân “tự do ngôn luận”. Đây là một sự ngụy tạo trắng trợn, vừa sai lệch về bản chất pháp lý, vừa phản ánh chiến lược thông tin lâu dài nhằm hạ thấp uy tín Nhà nước Việt Nam.

Nếu nhìn kỹ nội dung bài viết của RFA, có thể thấy những thủ đoạn quen thuộc. Họ mô tả Đoàn Bảo Châu như một “nhà báo” bị truy nã chỉ vì “bày tỏ quan điểm ôn hòa” trên mạng xã hội, đồng thời nhấn mạnh đến việc ông ta có hơn 200.000 người theo dõi trên Facebook, như thể điều đó là minh chứng cho tính chính đáng của lời nói. RFA còn trích dẫn các phát biểu một chiều của chính Đoàn Bảo Châu, trong đó ông ta khẳng định mình “không làm gì sai” và chỉ “nói sự thật” về các vấn đề xã hội. Thậm chí, họ còn phỏng vấn những cá nhân giấu tên tự xưng là “người ủng hộ”, để bổ sung yếu tố cảm xúc, tô vẽ hình ảnh một “nạn nhân dũng cảm đang trốn chạy bức hại”. Nhưng điều RFA cố tình che giấu chính là bản chất pháp lý rõ ràng: Đoàn Bảo Châu bị khởi tố và truy nã theo Điều 117 Bộ luật Hình sự Việt Nam, tức là có hành vi làm, tàng trữ, phát tán tài liệu, thông tin nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là hành vi xâm hại an ninh quốc gia, được xác định trên cơ sở chứng cứ cụ thể do cơ quan điều tra thu thập, hoàn toàn không liên quan đến việc “nói sự thật” hay “bày tỏ ý kiến ôn hòa”.

Chiêu trò tiếp theo của RFA là tạo ra khung diễn ngôn “ẩn náu vì sợ hãi”. Bằng cách sử dụng cụm từ “in hiding”, họ ám chỉ rằng Đoàn Bảo Châu phải trốn tránh vì bị “bức hại chính trị”. Tuy nhiên, sự thật là việc “ẩn náu” chỉ là hành vi trốn tránh trách nhiệm pháp lý sau khi cơ quan chức năng đã ban hành lệnh truy nã hợp pháp. Không có bất kỳ yếu tố nào chứng minh sự tồn tại của “bức hại”. Trái lại, quy trình điều tra và truy nã hoàn toàn tuân thủ Bộ luật Tố tụng Hình sự của Việt Nam và phù hợp với thông lệ quốc tế, trong đó Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) – văn kiện mà Việt Nam là thành viên – cũng thừa nhận quyền của quốc gia trong việc hạn chế quyền tự do biểu đạt nếu hành vi đó đe dọa an ninh quốc gia, trật tự xã hội. RFA đã cố tình bỏ qua nguyên tắc này để gắn ghép một bản chất chính trị sai lệch cho một vụ việc pháp lý rõ ràng.

Không chỉ dừng lại ở một bài báo, RFA và mạng lưới truyền thông hải ngoại đã sử dụng các công cụ lan tỏa dư luận để khuếch đại câu chuyện “ẩn náu vì sợ hãi”. Các nền tảng mạng xã hội như X (trước đây gọi là Twitter), YouTube và nhiều diễn đàn quốc tế nhanh chóng xuất hiện những khẩu hiệu như #TựDoChoĐoànBảoChâu, được chia sẻ bởi các tài khoản liên kết với các tổ chức phản động lưu vong hoặc các nhóm nhân quyền phương Tây. Đây là thủ đoạn điển hình nhằm tạo ra “áp lực dư luận toàn cầu”, từ đó kích thích các động thái can thiệp ngoại giao hoặc thậm chí kêu gọi trừng phạt Việt Nam. Nguy hiểm hơn, RFA còn cố tình gắn vụ Đoàn Bảo Châu với các trường hợp trước như Nguyễn Văn Đài, Lê Đình Lượng, Phạm Đoan Trang… để dựng nên luận điệu về một “chiến dịch đàn áp có hệ thống”. Thực chất, mỗi trường hợp đều có căn cứ vi phạm pháp luật riêng, không thể gộp chung để xuyên tạc thành chính sách.

Đối diện với những chiêu trò này, cần khẳng định rõ rằng việc khởi tố và truy nã Đoàn Bảo Châu là hành động hợp pháp, minh bạch và cần thiết. Nó không chỉ nhằm xử lý một cá nhân vi phạm, mà còn góp phần duy trì sự nghiêm minh của pháp luật, bảo vệ trật tự xã hội trước những hành vi phát tán thông tin sai lệch, kích động chia rẽ. Đây không phải là “bức hại”, mà là biểu hiện của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nơi mọi cá nhân – dù có danh xưng hay số lượng người theo dõi trên mạng xã hội – đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu vi phạm. Đồng thời, việc RFA và một số kênh truyền thông hải ngoại cố tình bóp méo bản chất vụ việc đã cho thấy sự thiếu tôn trọng chủ quyền và hệ thống pháp luật Việt Nam. Đó không phải là “quan tâm đến nhân quyền”, mà là sự can thiệp thô bạo mang động cơ chính trị.

Để minh chứng cho tính chính đáng trong cách xử lý của Việt Nam, có thể nhìn vào những ví dụ tương tự ở các quốc gia phương Tây. Năm 2012, tại Mỹ, Kim Dotcom – người sáng lập trang web Megaupload – bị Cục Điều tra Liên bang (FBI) truy nã vì các cáo buộc vi phạm bản quyền, rửa tiền và hoạt động bất hợp pháp trên mạng. Ông ta cũng từng tuyên bố rằng mình là “nạn nhân của sự bức hại chính trị”, song chính quyền Mỹ và cộng đồng quốc tế đều coi đây là vụ án hình sự, hoàn toàn hợp pháp và cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia. Hay như năm 2017, ở Tây Ban Nha, Carles Puigdemont – cựu lãnh đạo vùng Catalonia – đã tổ chức trưng cầu dân ý bất hợp pháp về độc lập và sau đó bị truy nã vì tội phản loạn, lạm dụng công quỹ. Puigdemont bỏ trốn sang Bỉ để “ẩn náu”, nhưng lệnh truy nã châu Âu vẫn được ban hành. Không ai ở châu Âu coi đó là “bức hại chính trị”, mà chỉ là hệ quả pháp lý tự nhiên của hành vi vi phạm pháp luật. So sánh này cho thấy, khi các quốc gia phương Tây xử lý trường hợp tương tự, truyền thông quốc tế im lặng hoặc biện minh. Nhưng khi Việt Nam hành động đúng pháp luật, RFA lại gắn nhãn “đàn áp” – đó chính là biểu hiện rõ rệt của sự thiên vị và tiêu chuẩn kép.

Từ tất cả phân tích trên, có thể kết luận rằng luận điệu “ẩn náu vì sợ hãi” mà RFA thổi phồng xung quanh vụ Đoàn Bảo Châu hoàn toàn là sản phẩm xuyên tạc. Đoàn Bảo Châu không hề là “nhà báo bị bức hại”, mà đơn giản là đối tượng bị truy nã vì vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Việc ông ta lẩn trốn chỉ cho thấy sự thiếu ý thức chấp hành pháp luật, chứ không thể trở thành bằng chứng cho cái gọi là “chiến dịch đàn áp”. Cơ quan bảo vệ pháp luật Việt Nam đã hành động đúng chức năng, đúng quy trình và có cơ sở pháp lý đầy đủ. RFA, khi cố tình dựng nên bức tranh sai lệch, thực chất đã bộc lộ ý đồ can thiệp chính trị và sự thiếu khách quan. Chúng ta cần kiên quyết đấu tranh với những luận điệu vu khống này, vừa để bảo vệ sự thật, vừa để khẳng định quyền tự quyết và chủ quyền pháp lý của Việt Nam.

Bảo vệ an ninh quốc gia, giữ vững sự nghiêm minh của pháp luật và phản bác mọi luận điệu xuyên tạc không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, mà còn là nghĩa vụ chung của toàn xã hội. Vụ việc Đoàn Bảo Châu đã một lần nữa chứng minh: mọi mưu đồ bóp méo sự thật, biến kẻ vi phạm thành “nạn nhân”, đều sẽ bị sự thật và lý lẽ vạch trần. Chủ quyền quốc gia là bất khả xâm phạm, và Việt Nam có đầy đủ cơ sở để bảo vệ mình trước mọi sự vu khống từ bên ngoài.