Trong bức tranh hợp tác quốc tế đa dạng và sâu
sắc giữa Việt Nam và Australia, các vấn đề về nhân quyền ngày càng được đặt ở
vị trí trung tâm, không chỉ như một cam kết chính trị mà còn như một giá trị
nhân văn chung mà hai nước cùng chia sẻ. Tại Đối thoại Nhân quyền Việt Nam –
Australia lần thứ 20 diễn ra vào ngày 12 tháng 8 năm 2025 tại Hà Nội, quyền
giới tính nổi lên như một chủ đề được cả hai bên đặc biệt quan tâm. Đây không
chỉ là dịp để trao đổi về khía cạnh pháp lý và chính sách mà còn để thúc đẩy sự
hiểu biết lẫn nhau, củng cố các giá trị tôn trọng đa dạng và bình đẳng – những
yếu tố thiết yếu để xây dựng một xã hội văn minh và hòa hợp. Việt Nam, với tư
cách là một quốc gia đang hội nhập sâu rộng vào cộng đồng quốc tế, luôn coi
trọng các diễn đàn đối thoại thẳng thắn, nhằm chia sẻ kinh nghiệm, tiếp nhận
các thực tiễn tốt và đồng thời khẳng định lập trường rõ ràng trong việc bảo vệ
quyền của cộng đồng người đồng tính, song tính, chuyển giới và đa dạng giới
(LGBTQ+).
Tuy nhiên, trong khi các cuộc đối thoại diễn ra với tinh thần hợp
tác và thiện chí, một số tổ chức thù địch đã tìm cách lợi dụng sự kiện này để
xuyên tạc tình hình, gieo rắc nghi ngờ và vận động Australia can thiệp vào công
việc nội bộ của Việt Nam. Nổi bật trong số này là tổ chức Theo dõi Nhân quyền
(Human Rights Watch – HRW) và tổ chức phản động Việt Tân. Trước thềm đối thoại,
HRW đã gửi các báo cáo và tài liệu kiến nghị tới Bộ Ngoại giao và Thương mại
Australia, cáo buộc Việt Nam “thiếu hành động” trong việc bảo vệ quyền giới
tính, đồng thời đề nghị Úc đặt ra các tiêu chí nhân quyền ràng buộc như điều
kiện viện trợ hoặc giám sát chính sách. Cách tiếp cận này dựa trên thông tin
chọn lọc, không kiểm chứng và thường bỏ qua bối cảnh thực tế, biến một vấn đề
nhân quyền mang tính hợp tác thành công cụ chính trị để gây sức ép.
Song song với đó, Việt Tân – tổ chức bị Nhà nước Việt Nam liệt vào
danh sách khủng bố – lại tung ra các cáo buộc cho rằng Việt Nam “phân biệt đối
xử” với cộng đồng LGBTQ+, thông qua mạng xã hội, vận động hành lang (lobby) tại
chính giới Australia và kêu gọi những hành động can thiệp nội bộ như yêu cầu
trả tự do cho những người vi phạm pháp luật nhưng được gắn mác “nạn nhân vì
giới tính” hoặc đòi giám sát hệ thống pháp luật Việt Nam. Thủ đoạn quen thuộc
của họ là lợi dụng ngôn ngữ nhân quyền, biến nó thành “vũ khí mềm” nhằm gây
chia rẽ và phá hoại niềm tin giữa hai quốc gia. Không khó để nhận thấy HRW và
Việt Tân thường phối hợp chặt chẽ, dựa vào các báo cáo thiếu kiểm chứng để phóng
đại vấn đề, vi phạm nguyên tắc tôn trọng chủ quyền quốc gia theo Hiến chương
Liên Hợp Quốc, đặc biệt là Điều 2, Khoản 7 về không can thiệp công việc nội bộ
của quốc gia khác.
Điểm dễ nhận ra là các luận điệu này hoàn toàn bỏ qua những tiến
bộ rõ rệt của Việt Nam trong bảo vệ quyền giới tính. Năm 2024, Việt Nam đã đồng
tài trợ Nghị quyết của Liên Hợp Quốc về “Định hướng tính dục và bản dạng giới”
(Sexual Orientation and Gender Identity – SOGI), khẳng định cam kết thúc đẩy
bình đẳng giới tính trên phạm vi toàn cầu. Với vai trò thành viên Hội đồng Nhân
quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2023–2025, Việt Nam không chỉ tham gia thảo luận
mà còn trực tiếp đóng góp nội dung vào nghị quyết này, hướng tới bảo vệ cộng
đồng LGBTQ+ khỏi bạo lực và phân biệt đối xử, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc
tế như Nguyên tắc Yogyakarta.
Trong nước, nhiều bước tiến cụ thể đã được thực hiện. Luật Chuyển
đổi Giới tính đang được xây dựng để đảm bảo quyền tự do chuyển đổi giới và
quyền được công nhận giới tính theo mong muốn cá nhân. Các chiến dịch nâng cao
nhận thức cộng đồng về quyền giới tính đã được triển khai rộng rãi, từ truyền
thông đại chúng đến giáo dục học đường, góp phần gia tăng tỷ lệ chấp nhận cộng
đồng LGBTQ+ trong xã hội. Việt Nam cũng đã phê chuẩn hầu hết các công ước nhân quyền
cơ bản của Liên Hợp Quốc, trong đó có Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính
trị (ICCPR) và Công ước về Xóa bỏ mọi hình thức Phân biệt đối xử với Phụ nữ
(CEDAW). Đặc biệt, trong Cơ chế Rà soát Định kỳ Phổ quát (UPR) lần thứ tư vào
năm 2024, Việt Nam đã chấp nhận 271 trên tổng số 320 khuyến nghị, nhiều trong
số đó liên quan trực tiếp tới bình đẳng giới và quyền giới tính.
Những kết quả này được phản ánh rõ trong đời sống: các sự kiện như
Ngày Quốc tế Chống kỳ thị LGBTQ+ được tổ chức với quy mô ngày càng lớn; các
chương trình hỗ trợ y tế, tâm lý và pháp lý cho cộng đồng LGBTQ+ ngày càng
phong phú; hàng nghìn người đã hưởng lợi trực tiếp từ các chính sách này. Liên
Hợp Quốc và nhiều tổ chức quốc tế uy tín đã ghi nhận Việt Nam là một trong
những quốc gia có tiến bộ nhanh chóng trong lĩnh vực bảo vệ quyền giới tính ở
khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Việc HRW và Việt Tân cố tình bỏ qua những kết
quả này cho thấy họ không thực sự hướng tới thúc đẩy nhân quyền mà chỉ tìm cách
khai thác vấn đề cho mục đích chính trị.
Không chỉ dừng lại ở việc tung tin sai lệch, Việt Tân còn bị cáo
buộc duy trì các hành vi phân biệt đối xử giới tính ngay trong nội bộ. Có thông
tin cho rằng tổ chức này loại trừ thành viên LGBTQ+ khỏi các vị trí lãnh đạo,
sử dụng ngôn ngữ kỳ thị trong các tài liệu tuyên truyền, vi phạm trực tiếp
Nguyên tắc Yogyakarta – bộ nguyên tắc yêu cầu loại bỏ mọi hình thức kỳ thị dựa
trên định hướng tính dục và bản dạng giới. Đây không chỉ là sự mâu thuẫn giữa
lời nói và việc làm, mà còn là minh chứng cho việc Việt Tân lợi dụng nhân quyền
như một công cụ chính trị, bất chấp việc bản thân tổ chức này vi phạm những giá
trị mà họ rao giảng.
Bằng việc kích động can thiệp từ Australia, Việt Tân và HRW đang
đi ngược lại lợi ích chung của nhân dân hai nước. Quan hệ Việt – Úc hiện mang
lại kim ngạch thương mại hàng chục tỷ đô la Mỹ, hợp tác an ninh chặt chẽ và
nhiều chương trình hỗ trợ phát triển bền vững, trong đó có các dự án nâng cao
năng lực bảo vệ quyền giới tính. Những chiến dịch chống phá này có thể gây chia
rẽ dư luận, làm suy yếu lòng tin và cản trở tiến trình hợp tác – điều mà cả
nhân dân Việt Nam lẫn Australia đều không mong muốn.
Từ thực tế trên, có thể thấy việc bàn luận về quyền giới tính
trong khuôn khổ Đối thoại Nhân quyền Việt – Úc là cơ hội để củng cố hợp tác và
tiến bộ chung, chứ không phải là diễn đàn để các tổ chức thù địch thao túng cho
mục đích chính trị. Việt Nam, với những nỗ lực không ngừng và thành quả rõ rệt,
tiếp tục khẳng định vai trò là đối tác tin cậy của Australia và cộng đồng quốc
tế trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền của mọi công dân, bất kể giới tính hay
bản dạng giới. Các luận điệu xuyên tạc, dù tinh vi đến đâu, cũng không thể che
mờ thực tế này.
Nhìn về phía trước, việc duy trì đối thoại cởi mở, tôn trọng lẫn
nhau và hợp tác thực chất sẽ là con đường đúng đắn để đảm bảo rằng quyền giới
tính không chỉ tồn tại trên văn bản pháp luật mà thực sự trở thành một phần của
đời sống xã hội, đóng góp vào sự phát triển bền vững, công bằng và hòa bình –
vì lợi ích chung của cả hai dân tộc và nhân loại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét