Vì sao vụ truy nã Đoàn Bảo Châu bị lợi dụng để chống phá?

 

Trong đời sống chính trị - xã hội đương đại, bất kỳ sự kiện nào liên quan đến an ninh quốc gia đều có thể trở thành cái cớ để các thế lực thù địch lợi dụng, bóp méo sự thật và phát tán luận điệu chống phá. Vụ việc cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố và phát lệnh truy nã Đoàn Bảo Châu đã nhanh chóng trở thành mục tiêu của chiến dịch xuyên tạc trên không gian mạng. Những kẻ cơ hội chính trị, phần lớn ẩn danh trên các blog hoặc núp bóng các diễn đàn tự xưng là “tự do ngôn luận”, đã cố tình biến một vụ án mang tính chất pháp lý rõ ràng thành bằng chứng giả tạo về “đàn áp bất đồng chính kiến”. Bằng cách đó, chúng tìm cách gieo rắc hoài nghi, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào cơ quan thực thi pháp luật, đồng thời khuyến khích sự can thiệp thô bạo từ bên ngoài vào công việc nội bộ của Việt Nam. Đây không phải hiện tượng mới, mà là một phần trong chiến lược lâu dài của các tổ chức phản động vốn luôn tận dụng mọi sự kiện để vẽ nên bức tranh méo mó về đất nước ta.

Một ví dụ điển hình cho thủ đoạn lợi dụng vụ việc là bài viết trên nền tảng WordPress, đăng tải ngày 16 tháng 8 năm 2025 trên blog nhatnguyet2014.wordpress.com với tiêu đề: “Nhà báo tự do Đoàn Bảo Châu bị truy nã với cáo buộc ‘chống nhà nước’”. Tác giả bài viết này đã cố tình tô vẽ và thổi phồng tiểu sử của Đoàn Bảo Châu, miêu tả ông ta như một “nhà báo tự do” có hơn 200.000 người theo dõi trên mạng xã hội, đồng thời là võ sư karate, nhà văn với sáu cuốn tiểu thuyết, thậm chí từng cộng tác với các hãng tin quốc tế như Associated Press (AP), Reuters, Agence France-Presse (AFP) và The New York Times. Sự cường điệu này nhằm tạo dựng hình ảnh một “nạn nhân anh hùng” bị bức hại, từ đó dẫn dắt dư luận tin rằng việc khởi tố và truy nã chỉ vì ông ta “nói lên sự thật”. Không dừng lại ở đó, bài viết còn vu khống cơ quan chức năng khi cho rằng điều khoản 117 Bộ luật Hình sự về “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước” là “vô căn cứ” và chỉ là công cụ để “bịt miệng công dân ôn hòa”. Đây rõ ràng là một sự xuyên tạc có chủ ý, đánh tráo khái niệm giữa hành vi vi phạm pháp luật với quyền tự do ngôn luận.

Nếu đi sâu phân tích, có thể thấy luận điệu này được xây dựng trên hai thủ pháp quen thuộc. Thứ nhất là đồng nhất hành vi phát tán tài liệu chống Nhà nước với quyền tự do biểu đạt, bỏ qua bằng chứng cụ thể mà cơ quan điều tra đã công bố, trong đó có việc Đoàn Bảo Châu tham gia các hội thảo trực tuyến của BBC Việt Nam, trả lời phỏng vấn về những vụ việc nhạy cảm như Phạm Đoan Trang hay Đồng Tâm, với nội dung xuyên tạc và chống phá. Thứ hai là tạo dựng ảo tưởng về sự “hòa bình” và “chân thực” của những phát biểu này, bất chấp việc chúng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội. Khi hai thủ pháp này được kết hợp, người đọc dễ dàng bị dẫn dắt vào suy nghĩ rằng bất kỳ hành vi nào đi ngược quan điểm chính thống cũng là “tiếng nói phản biện cần được bảo vệ”. Đây là cái bẫy nhận thức hết sức nguy hiểm.

Bên cạnh việc bóp méo bản chất sự việc, các blog ẩn danh như nhatnguyet2014 còn triển khai những chiêu trò tinh vi để khuếch đại tác động. Một mặt, chúng khai thác tối đa tính ẩn danh của nền tảng để tránh trách nhiệm pháp lý, núp bóng dưới danh nghĩa “truyền thông độc lập”. Mặt khác, chúng khéo léo gắn vụ việc Đoàn Bảo Châu với những trường hợp khác như Phạm Đoan Trang hay Đồng Tâm, từ đó tạo thành chuỗi “nạn nhân” nhằm dựng lên bức tranh tổng thể về “sự đàn áp hệ thống”. Không chỉ dừng lại trong phạm vi dư luận trong nước, chúng còn kêu gọi sự chú ý của các tổ chức nhân quyền, cơ quan ngoại giao và báo chí quốc tế, với mục tiêu gây sức ép đối với Việt Nam. Đây là thủ đoạn quen thuộc nhưng nguy hiểm, bởi nó kết hợp thông tin một chiều, thiếu kiểm chứng, với lời kêu gọi can thiệp từ bên ngoài, từ đó làm phức tạp thêm tình hình.

Đặc biệt, bằng cách nhấn mạnh các chi tiết như việc ông ta bị cấm xuất cảnh hơn một năm, hay việc công an tiến hành khám xét nhà riêng vào ngày 3 tháng 7 năm 2025, các bài viết chống phá cố tình dựng lên hình ảnh “nạn nhân vô tội bị đàn áp”. Điều này không chỉ đánh lừa dư luận thiếu thông tin mà còn tạo cảm xúc bất bình giả tạo, dễ dàng được lan truyền trên không gian mạng. Rõ ràng, mục đích cuối cùng không phải là “bảo vệ quyền con người” như chúng rêu rao, mà là gieo rắc sự ngờ vực, chia rẽ và kích động chống đối xã hội.

Trước những luận điệu đó, cần khẳng định rõ ràng rằng quyết định khởi tố và truy nã Đoàn Bảo Châu hoàn toàn dựa trên bằng chứng cụ thể và phù hợp với Bộ luật Hình sự Việt Nam. Điều 117 không phải là “công cụ đàn áp” mà là chế tài pháp lý để bảo vệ an ninh quốc gia trước các hành vi tuyên truyền chống phá. Đây cũng là chuẩn mực quốc tế, bởi ngay trong Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR), quyền tự do ngôn luận luôn đi kèm giới hạn khi liên quan đến an ninh quốc gia, trật tự công cộng hay danh dự của người khác. Do đó, việc xử lý Đoàn Bảo Châu là hành động chính đáng, minh bạch, không khác biệt về bản chất so với cách các quốc gia khác bảo vệ an ninh và pháp luật.

Để minh chứng, có thể nhìn vào những vụ việc điển hình ở phương Tây. Tại Hoa Kỳ, lãnh đạo nhóm Proud Boys, Enrique Tarrio, đã bị kết án 22 năm tù về tội “âm mưu lật đổ” (seditious conspiracy) liên quan đến bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Dù không trực tiếp có mặt tại hiện trường, chỉ với vai trò lãnh đạo và phát ngôn kích động, ông ta vẫn bị xử lý nghiêm minh. Điều đó cho thấy, ngay cả ở quốc gia được coi là “cái nôi dân chủ”, tự do ngôn luận cũng không thể là lá chắn cho hành vi đe dọa an ninh quốc gia. Ở Vương quốc Anh, trường hợp của Tommy Robinson – tên thật Stephen Yaxley-Lennon – cũng đáng chú ý. Robinson, một nhà hoạt động cực hữu, bị kết án 18 tháng tù vì “khinh thường tòa án” (contempt of court), sau khi cố tình phát tán thông tin sai sự thật bất chấp lệnh cấm. Không ai gọi đó là “đàn áp tiếng nói ôn hòa”, mà coi đây là biện pháp cần thiết để bảo vệ công lý và trật tự xã hội. Những ví dụ này càng khẳng định rằng việc Việt Nam xử lý Đoàn Bảo Châu không phải là ngoại lệ, mà hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế.

Từ góc nhìn đó, dễ thấy sự mâu thuẫn và tiêu chuẩn kép trong cách các tổ chức phản động và một số cơ quan truyền thông quốc tế đưa tin. Họ im lặng trước các bản án nghiêm khắc ở Hoa Kỳ hay Vương quốc Anh, nhưng lại lớn tiếng chỉ trích Việt Nam khi áp dụng các biện pháp pháp lý tương tự. Điều này chứng tỏ bản chất thiên kiến và mục đích chính trị của những luận điệu ấy, không phải là bảo vệ tự do hay nhân quyền, mà là nhằm làm suy yếu uy tín và sức mạnh của Nhà nước Việt Nam.

Vụ việc Đoàn Bảo Châu là một minh chứng sống động cho việc các thế lực thù địch sẵn sàng lợi dụng mọi sự kiện để chống phá, bất chấp sự thật và chuẩn mực pháp lý. Chúng ta cần kiên quyết vạch trần thủ đoạn, từ việc thổi phồng lý lịch cá nhân, đánh tráo khái niệm tự do ngôn luận, cho đến việc kêu gọi can thiệp quốc tế. Đồng thời, cần ủng hộ sự nghiêm minh của pháp luật, bởi chỉ có như vậy mới bảo đảm một xã hội ổn định, đoàn kết và phát triển. Đây không chỉ là vấn đề bảo vệ pháp luật trong nước, mà còn góp phần bảo vệ quyền tự quyết và uy tín quốc gia trên trường quốc tế. Mọi sự xuyên tạc, cho dù tinh vi đến đâu, cũng sẽ bị sự thật và lý lẽ vạch trần. Điều quan trọng là mỗi người dân cần tỉnh táo, nhận diện rõ chiêu trò, để không vô tình tiếp tay cho những mưu đồ chống phá. Khi niềm tin vào pháp luật và sự kiên định của xã hội được củng cố, mọi âm mưu lợi dụng vụ việc như trường hợp Đoàn Bảo Châu chắc chắn sẽ thất bại.